Zahide Yentür
Yoksullar zenginlerden daha az yaşıyor. Yoksullar kötü besleniyor, daha fazla sigara içiyor ve daha kötü koşullarda çalışıyor. Yarım salatalık 30 Cent, 130 gr salam 56 Cent, 200 gr patates salatası 34 Cent. 2008 yılında Hartz-IV Yardımı alan bir insan için bu öğün hesaplandı. Zamanın Berlin Maliye Senatörü Thilo Sarrazin, sosyal yardım alan insanların sağlıklı beslendiğini kanıtlamak için bu hesabı yaptırdı.
Bu arada Berlin Robert Koch Enstitüsü’nün verdiği bilgilere göre Almanya’da yoksulluk sınırında yaşayan bir insan, erken ölmektedir. Araştırmacıların kanatına göre, yoksulluk içinde yaşayan insanlar kötü beslenmektedirler. Sarrazin’in popülist öğün hesabından farklı olarak, sağlıklı bir beslenme için gerekli olan besinler bir kaç Cent ile alınamamaktadır. Ayrıca sağlıklı bir pişirme için vitaminler, protein, yağlar ve kohlenhidratlar ile ilgili bilgili olmak ta gerekmektedir.
Ömrün uzunluğu sadece beslenme ile ilgili değildir. Araştırmacılar, insanın sağlıklı yaşam koşullarına da bakıyor. Kişi ne kadar hareket ediyor. Ne kadar içiyor ya da tütün kullanıyor? Eğitim ve çalışma koşullarını direkt olarak yaşamın uzunluğunda belirleyici oluyor.
YAŞLI, ZENGİN ERKEKLER 11 SENE DAHA UZUN YAŞIYORLAR
Robert Koch Enstitüsü’nden bilim insanları, Almanya’da yaşayan insanları beş gelir grubuna ayırdılar ve yaşam sürelerini karşılaştırdılar. Ortaya çıkan sonuç, zengin gruptaki erkeklerin yoksul gruptaki erkeklere göre 11 sene daha fazla yaşadığıydı. Kadınlarda bu fark 8 sene ile sınırlı.
Almanya’nın gelir kartına baktığımızda, yaşam beklentisinin gelir düzeyi düşük ve alt yapısı zayıf bölgelerde -bu fark özellikle erkeklerde daha belirgin- daha düşük olduğu ortaya çıkıyor. Özellikle Doğu Almanya’da, Ruhr havzasında, Franken bölgesinde yaşam beklentisi oldukça düşük.
Robert Koch Enstitüsü’nün yaptığı araştırmada bölgelerde Hartz-IV alanların sayısı, ortalama gelir ve borçlu insanların sayısı yoksulluk ve düşük yaşam beklentisi arasındaki bağı açığa vuruyor. Özellikle borçlu insanların yoğun olduğu, Hartz-IV alanların sayısının fazla olduğu, ortalama gelirin düşük olduğu bölgelerde yaşam beklentisi diğer bölgelere göre oldukça düşük.
ALMANYA’DA YAŞLI NÜFUS ARTIYOR
Almanya’da yaşam beklentisi yükseldi. 1950 yılında erkeklerde ortalama ömür 64,6 sene, kadınlarda ise 68,5 idi. 2014 yılında ise her iki cins için ortalama ömür beklentisi 14 yıl arttı.
1984 ile 2002 yılları arasında Augsburg’da yapılan bir araştırma sonuçlarına göre gelir düzeyi düşük insanlarda hastalıklar, daha fazla komplikasyonla sonuçlanıyor. Düşük gelir düzeyi grubundan bir kadın kalp rahatsızlığına sahipse, aynı gruptan sağlıklı bir kadına göre 11 sene daha az yaşıyor. Eğer bu kadın gelir düzeyi yüksek grubtan ise bu fark 4 yıla düşüyor. Aynı kıyaslama erkeklerde yapıldığında, yoksul erkeklerde fark 5 sene, zengin erkeklerde 4 sene oluyor.
Araştırmanın ortaya koyduğu başka gerçekler ise, yoksullar, zenginlere göre daha rizikolu yaşıyor. Örneğin yoksullar daha fazla sigara tüketiyor. Hans-Böckler Vakfı, sigara içenler üzerine bir araştırma yaptı. Ortaya çıkan sonuç, gelir düzeyi düşük olanların daha fazla sigara tükettiğiydi.
İnsanların sağlıklı yaşama ilgisi eğitim düzeyleriyle de ilgili deniliyor. Eğitim düzeyi yüksek olanlar, bedensel olarak ağır işlerde çalışmıyorlar ve yaşamın rizikolarına ilişkin daha fazla bilgi sahibi oluyorlar. Yoksullar genelde sosyal ve kültürel yaşama katılamadıkları için yaşamdan izole oluyor. Aynı şekilde geleceğe ilişkin perspektiflerin sınırlı olmasından dolayı stres altında oluyorlar ve depresyona daha kolay giriyorlar.
ÇÖZÜM NEREDE
Zenginlerin uzun yaşadığı bilinmeyen bir gerçek değildi. Yapılan araştırmalarla doğruluğu ispatlanan bu gerçek karşısında farklı tutumlar ortaya çıkıyor. Sağlık Bakanlığında devlet sekreteri CDU’lu Ingrid Fischbach yoksulluğun yol açtığı sonuçları önlemek amacıyla eyaletlere ve belediyelere daha fazla sorumluluk yüklerken, yapılacak bir takım proje ve bilgilendirme çalışmalarıyla bu kötü sonuçlar ortadan kalkabilir diyor.
Berlin’de bir ana okulunda örneğin Türkiye kökenli anneler bilinçlendirilirse (nedense akla ilk gelen göçmen kökenli anneler oluyor), yoksullar sağlıklı yaşam konusunda bilgi sahibi olurmuş. Ya da iş ajansları, uzun süre işsiz olan insanlar için pilot projeler üretirse, o insanlar belki az içermiş ya da depresyona girmezmiş. Miş de miş.. Sadece bu sene sağlıklı yaşam için hazırlanan yasada önlem paketine öngörülen miktar 500 milyon Euro. Senenin şiarı ise „sağlıklı yaşamda fırsat eşitliği“…
Sol Parti Başkan Yardımcısı ve İşpazarı Politik Sözcüsü Sabine Zimmermann konuya ilişkin yaptığı açıklamada „yoksulluk gibi kötü sağlık koşulları da kuşaktan kuşağa devrediliyor. Bunu değiştirmek için sağlıklı yaşam için önlemler paketinden başka şeylere ihtiyaç vardır. Gerekli olan, yoksulluğun ve kötü yaşam koşullarının ortadan kaldırılması, ücret artışı ve düşük gelirlilerin çalışma koşullarının düzeltilmesi, sosyal ve çalışma yaşamında güvencenin sağlanması, çevre kirliliğinin engellenmesi vb.“ dedi.
Yoksullar, zenginlerden ortalama 10 sene az yaşıyorsa, yapısal tedbirler alınmadan, iş ve sosyal yaşamda sosyal adalet sağlanmadan, ücret artışı olmadan, paran kadar sağlık politikalarından vazgeçilmeden bunun önüne geçilemeyeceği açık bir gerçek.
