Charles A. KUPCHAN*
Alternative Economique
Emmanuel Macron, Fransa’nın eski jeopolitik konumunu tekrar yakalamasında kararlı. Çok iyi bir haber: Dünya bugüne kadar kaygısını taşımadığı bir dizi sorunla yüz yüze ve bunları çözme konusunda kararlı ülkelere ihtiyacı var, özellikle de Trump’ın Amerikası’nın yolunu kaybettiğinden bu yana. Peki, bunu gerçekten Macron hayata geçirebilir mi? Fransa’nın dünya sahnesine tekrar güçlü olarak dönme kapasitesi her şeyden önce Fransa’da belirlenebilir. Ancak Macron’un kendi ülkesinde siyasi olarak başarılı olabildiği koşullarda Fransa, Atlantik ve Avrupa kurumları ile hareket ederek eski jeopolitik ağırlığına ulaşabilir.
Fransız Cumhurbaşkanının ilk görevi ülke ekonomisini reformla canlandırmaktır. Avrupa’nın ilerlemeye tekrar başlayabilmesi için sağlıklı bir ekonomiye ihtiyacı var. Fransa’daki ekonomik kalkınma Avro Para Bölgesi’ni canlandırmasının yanı sıra Fransa siyasi arenasındaki orta yol çizgisini tekrar meşrulaştırır ve solu da modernleştirir. Bu iki parametre, popülizmin her yerde arttığı ve merkez solunun güç kaybettiği bir Avrupa’da bir gerekliliktir.
Macron için ikinci öncelik ise Avrupa inşasına yeni bir soluk vermeye katkıda bulunmaktır. Bu ise savunma alanında ve Avro Para Bölgesi’nde daha ilerden bir entegrasyona yönelik iş birliği konusunda somut adımların atılmasını gerektiriyor. Bu amaçla, geçen eylül ayında Fransız Cumhurbaşkanının Sorbonne Üniversitesindeki konuşması makul bir çalışma planı sundu. Fakat en takdire değen olan konuşmanın içeriği değil, büyük bir Avrupa ülkesinin Avrupa’nın inşasının çıkarlarını savunmak için hızla harekete geçmiş olmasıdır. Uzun dönem boyunca üye devletlerin yöneticileri Avrupa inşasına saldıranlara karşı çok ürkek davrandılar ve aslında fiiliyatta Avrupa politikasına dair söylemleri popülistlere terk etmişlerdi. Üye ülkelerin hükümetlerinin işi kamuoyunun peşinden gitmek değil; onu oluşturmaları gerekir. Kuşkusuz Macron’un, planını hayata geçirme şansı Almanya’daki genel seçimlerden sonra azaldı. Fakat Angela Merkel kurnaz ve Avrupa Birliği’ni derinleştirmek için Macron’a yardım etme doğrudan onun da çıkarınadır.
Avrupa’nın sağlığı ve canlılığı, Fransa’nın tekrar jeopolitik dönüşü için temel bu önemdedir, zira tek başına Fransa büyük bir güç değil. Son yıllarda Afrika ve Ortadoğu’da olanaklarının üzerinde bir sorumluluk üstlendi. Ve bunu sadece partnerleriyle iş birliği sayesinde gerçekleştirebildi. Afrika’da çoğu zaman, ona lojistik ve istihbarat olanaklarını sunan ABD ile ortak çalıştı. Libya’daki müdahale NATO tarafından yürütüldü. Eğer Fransa, IŞİD’e karşı önemli, askeri ve diplomatik bir partner olabildiyse bu sadece başka ülkelerle birlikte hareket edebildiği içindir. Fransa’nın jeopolitik dönüşü ancak kendi olanaklarını aynı seçenekleri yapan ülkelerin olanaklarıyla birleştirmesiyle mümkündür. Ve her şeyden önce bu Fransa’da başlıyor. Yeni bir ekonomik atılım; Avrupa projesinin tekrar canlandırılması, AB’nin, NATO ve diğer kurumların eylemleri için katalizör rolünü üstlenme: Dünya sahnesinde Fransa’nın sesini duyurabilmesine olanak sağlayacak malzemeler işte bunlardır.
* ABD Georgetown Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Profesörü, 2010-2014 arası Obama Kabinesinde Ulusal Güvenlik Konseyi Üyesi.
(Çeviren : Deniz Uztopal)
