2024 yılında Almanya’da yaklaşık 21,2 milyon kişinin göçmen kökenli olduğu açıklandı. Federal İstatistik Ofisi’nin (Destatis) Mikro-Nüfus Sayımı 2024 ilk sonuçlarına göre, bu sayı bir önceki yıla (2023: 20,4 milyon) göre yüzde 4, yani 873.000 kişi daha fazla. Bu grubun toplam nüfus içindeki payı ise yaklaşık yüzde 1 artarak yüzde 25,6’ya yükseldi (2023: yüzde 24,7). Bu da Almanya’da her dört kişiden birinin göçmen kökenli olması anlamına geliyor.
Göçmen kökenli kişiler, 1950’den sonra Almanya’ya kendileri göç etmiş (birinci nesil) veya her iki ebeveyni de göç etmiş (torunlar, ikinci nesil) kişiler olarak tanımlanıyor. Federal İstatistik Ofisi, 2024 yılı için yaptığı bu ilk yayınla, 2021’den itibaren Mikro-Nüfus Sayımı sonuçlarını, 2022 Nüfus Sayımı’na dayalı nüfus anahtar değerlerine göre geriye dönük olarak güncelledi.
HER BEŞ KİŞİDEN BİRİSİ GÖÇMEN KÖKENLİ
2024 yılında kendi göç edenlerin sayısı yüzde 4 veya 582.000 kişi artarak yaklaşık 16,1 milyon kişiye ulaştı (2023: 15,5 milyon). Böylece Almanya’daki her beş kişiden yaklaşık biri (yüzde 19,4) kendisinin göç etmişliği var. Yaklaşık 5,2 milyon kişi veya nüfusun yüzde 6,3’ü, 1950’den sonra Almanya’ya göç eden iki ebeveynin Almanya’da doğmuş çocukları, yani göçmenlerin doğrudan torunlarıydı. Bu sayı bir önceki yıla göre yüzde 6 veya 291.000 kişi arttı.
Almanya’da doğmuş diğer 4,1 milyon kişi veya nüfusun yüzde 5’inin ise ebeveynlerinden sadece biri göç etmişti. Bu kişiler göçmen kökenli nüfusa dahil edilmiyor. Bu kişilerin sayısı 2023’e göre yüzde 4 (159.000) arttı. Geri kalan 57,4 milyon kişi (2023’e göre yüzde -1 veya -734.000) ise ne kendileri ne de ebeveynlerinden biri 1950’den sonra göç etmişti. Bu grup, nüfusun üçte ikisinden fazlasını (yüzde 69,3) oluşturuyor.
20-39 Yaş Arası Her Üç Kişiden Biri Göçmen Kökenli
Göçmen kökenli kişiler, genel nüfusa kıyasla daha genç bir yaş ortalamasına sahip: 2024’te 20-39 yaş grubunda her üç kişiden birinden fazlasının (yüzde 34) göçmen kökeni vardı. Buna karşılık, 65 yaş üstü grupta bu oran sadece her yedi kişide birdi (yüzde 14). 2024’te göçmen kökenli nüfusun yaş ortalaması 38,2 yıl olup, göçmen kökenli olmayan nüfustan (47,4 yıl) yaklaşık 9 yıl daha gençti. Sadece bir ebeveyni göç etmiş olan kişilerin yaş ortalaması 25,1 yıl ile özellikle düşüktü.
Ukrayna ve Suriye, 2015’ten Beri Göç Edenlerin Başlıca Kaynak Ülkeleri
2024 yılında Almanya’da 2015’ten bu yana Almanya’ya göç etmiş yaklaşık 6,5 milyon kişi yaşıyordu. Bunlardan 4,2 milyondan fazlası 2015-2021 yılları arasında, başlıca Suriye (716.000), Romanya (300.000) ve Polonya’dan (230.000) geldi. Diğer 2,2 milyondan fazla kişi ise 2022-2024 yılları arasında başta Ukrayna (843.000), Suriye (124.000) ve Türkiye’den (112.000) göç etti.
2015 Sonrası Göçün Başlıca Nedenleri: Sığınma, Çalışma ve Aile Birleşimi
2015’ten itibaren göçün ana nedenleri, katılımcıların ifadelerine göre, sığınma, iltica ve uluslararası koruma (yüzde 31), çalışma (yüzde 23) ve aile birleşimi (yüzde 21) oldu. Ayrıca, 2015’ten bu yana göç edenlerin yüzde 8’i Almanya’ya esas olarak eğitim veya mesleki eğitim için geldiklerini belirtti. Erkeklerde en sık görülen göç nedenleri sığınma (yüzde 32) ve çalışma (yüzde 28) iken, kadınlar sığınmanın (yüzde 30) yanı sıra özellikle aile birleşimini (yüzde 26) ana nedenler olarak gösterdi.
Göçmen Kökenli Kişi Sayısı 908.000 Kişi Azaltıldı
2022 Nüfus Sayımı, 15 Mayıs 2022 itibarıyla Almanya’da daha önceki 2011 Nüfus Sayımı’na göre nüfusun 1,4 milyon kişi veya yüzde 1,6 daha az olduğunu gösterdi. Özellikle yabancı uyruklu kişilerin sayısı, 2022 Nüfus Sayımı’na göre daha önceki tahminlere kıyasla daha azdı (-1,0 milyon veya %-8,1).
Mikro-Nüfus Sayımı’nın 2022 Nüfus Sayımı’na göre güncellenmesi, göçmen kökenli nüfus sonuçlarını da etkiledi. Buna göre, 2022 yılında göçmen kökenli kişi sayısı yeni tahminle daha önceki tahminlere göre 908.000 kişi (%-4) daha azdı. Etki, özellikle 10 yıldan kısa süredir Almanya’da yaşayan göçmenlerde belirginleşti. Bu nüfus grubunda fark 530.000 kişi (%-9) olarak gerçekleşti. Göçmenlerin veya göçmen ebeveynlerin doğum ülkelerine göre incelendiğinde, özellikle Suriye’den (-125.000 veya %-10), Afganistan’dan (-40.000 veya %-9), Ukrayna’dan (-54.000 veya %-9) ve Irak’tan (-31.000 veya %-8) gelen kişilerin sayısı daha önceki tahminlere göre önemli ölçüde düşüktü.
2022 Nüfus Sayımı sonuçları ile daha önceki nüfus tahminleri arasındaki yabancı nüfusa ilişkin farklılıkların nedenleri, muhtemelen göç hareketlerinin yabancı kişilerin kayıt sistemine etkileriyle ilgili. Örneğin, Almanya’ya gelirken kayıt altına alınan kişiler, tekrar ana ülkelerine dönerken kayıt olmadan ayrılmış olabilirler. Yabancı sakinlerin ana ülkelerine döndüklerinde genellikle kayıtlarını sildirmemeleri, önceki nüfus araştırmalarından da bilinen bir olgu. Tersine, Nüfus Sayımı tarihinde bir belediyede yaşayan sığınmacılar, o tarihte henüz kayıtlı bir sakin olarak nüfus kayıtlarına geçmemiş olabilirler.
