Nuri KARABULUT
Amsterdam
Hollanda Sağlık Bakanı Bruno Bruins, parlamentonun alt kanadı Temsilciler Meclisinde dün akşam koronavirüs tedbirlerinin ele alındığı oturumda konuşma yapmak isterken birden bayıldı. Bakana çevresindekiler yardım ederken daha sonra Twitter hesabından yaptığı açıklamada “yorgunluktan” bayıldığını açıkladı. Ülkede sağlık emekçilerinin durumu ise bakandan daha kötü.
Sağlık Bakanlığından yapılan açıklamaya göre koronavirüsten ölenlerin sayısı 43 kişiye ulaştı (18 Mart). Bin 705 kişinin test sonuçları pozitif çıktı, ancak herkes teste tabi tutulmadığı için bu sayının çok daha yüksek olduğu tahmin ediliyor. Test sonuçları pozitif çıkanlar arasında 400’ye yakın kişinin sağlık emekçisi olduğu belirtiliyor. Özelleştiren ve geri bırakılan sağlık sistemi salgından korunmayı zorlaştırıyor.
6 NİSAN’A KADAR GEÇİCİ ÖNLEMLER
Koronavirüse karşı önlemler kapsamında bu hafta başlayan ve ilk etapta 6 Nisan’a kadar bütün okullar ve çocuk yuvaları tatil edildi. Yüzden fazla kişinin bir araya gelebileceği etkinlikler iptal edildi. Restoran, kafe, sinema ve tiyatrolar kapatıldı. Çalışanların mümkün olduğunca evden çalışması teşvik ediliyor. Alınan önlemlerin 6 Nisan’dan sonra devam edip etmeyeceği ise henüz belli değil.
BAŞBAKAN: SAĞLIK SİSTEMİ KALDIRAMAZ
Hollanda Başbakanı Mark Rutte, radyo ve televizyonlardan halka yaptığı konuşmada “halkın önemli bölümünün virüse yakalanacağını” belirterek, alınan önlemlerle kontrolü sağlamayı ve “uzun bir sürece yaymayı” hedeflediklerini söyledi. Hızla olağanüstü sayıda kişinin virüsü kapması durumunda sağlık sisteminin bunu kaldıramayacağını söyleyen Rutte, sağlık sisteminde uzun yıllardan bu yanadır yapılan kısıtlamaları ve sağlık sektöründe çalışanların altında ezildikleri iş yoğunluğunu ise görmezden geldi.
EKONOMİK ÖNLEMLER KALICI
Öte yandan Hollanda hükümeti, salgının “ekonomik sonuçlarıyla mücadele” gerekçesiyle bir dizi karar almaya hazırlanıyor. Bu kapsamda önümüzdeki 6 aylık süre için 20 milyar avroluk yardım paketi telafuz ediliyor. Kısa süreli çalışmanın kapsamı genişletilecek. Bu işyerlerinin çalışanlarının aylık ücretinin yüzde 90’nı hükümet karşılayacak. Bu oran şimdiye kadar yüzde 75’ti. Kısa çalışma için başvuru yapan işyeri/şirket sayısının şimdiden 80 bini geçtiği belirtiliyor.
Tek kişilik işyerlerinin belediyelere ödenek için başvuru şartları hem kolaylaştırılacak hem de hızlandırılacak.
Önlemlerden dolayı doğrudan etkilenen gastronomi, kültür ve turizm sektörleri ilk elden önümüzdeki üç ay için 4 bin avroluk yardım alabilecekler. Yanı sıra bu sektörler geçici olarak vergiden muaf tutulacaklar.
ÖZELLEŞTİRİLEN SAĞLIK SİSTEMİNİN SONUÇLARI
Kısa dönem çalışma, insanların işsiz kalmaması açısından genelde olumlu değerlendiriliyor. Ancak uygulanmak istenen ekonomik paketin daha çok sermaye yararına kullanılacağına dair eleştiriler de dile getiriliyor. Örneğin sefer sayıları yüzde 70-80 oranında azalan KLM-Air France havayolu şirketine önemli oranda kaynak aktarılacağı tahmin ediliyor. Yanı sıra koronavirüs salgınından en çok etkilenen kesimlerin başında sağlık sektöründe çalışanlar geliyor.
Sağlık sektörünün pazarın denetimine açılması sonucu, çok sayıda sağlık çalışanın işine son verilmiş, ücretler düşük tutulmuş ve birçok hastane kapatılmıştı. Bu politikaların sonucu bu salgınla birlikte daha açık görülüyor.
HALK DAYANIŞMA PRATİKLERİNE YÖNELDİ
Öte yandan dün akşam Hollanda’nın birçok kentinde vatandaşlar evlerinin pencere ve balkonlarından ya da sağlık kurumlarının önünde alkışlarıyla sağlık çalışanlarıyla dayanışma gösterdiler.
Koronavirüsten dolayı yaşlı ve sağlık durumları iyi olmayan insanlarla temas kurmak salık verilmiyor. Yaşlıların bu şekilde izole edilmesini bir nebze de olsa hafifletmek amacıyla vatandaşlar değişik inisiyatifler geliştiriyorlar. Kimileri sosyal medya üzerinden kart gönderme kampanyası yapıyor, kimileri ise çiçek gönderiyor. Bazıları da yaşlıların alışverişlerine yardımcı olmak için gönüllü oluyor.
