Almanya’nın en büyük eyaleti Kuzey Ren Vestfalya’da 15 Mayıs’ta yapılan parlamento seçimlerinde CDU ve Yeşiller kazanırken, SPD, FDP, AfD ve Sol Parti oy kaybetti. Nasıl bir hükümetin kurulacağının anahtarı oylarını en fazla arttıran Yeşiller’in elinde.
15 Mayıs Pazar günü Almanya’nın en büyük eyaleti olan Kuzey Ren Vestfalya’da yapılan parlamento seçimlerinde Hristiyan Demokrat Birlik (CDU) ile Yeşiller kazanırken diğer partiler kaybetti. 13 milyon seçmenin çağrılı olduğu seçimlere katılım oranının yüzde 55,5’e kadar düşmesi ise yeni tartışmalara neden oldu. Beş yıl önce yapılan seçimlere katılım oranı yüzde 64’ün üzerindeydi.
Eyalet Seçim Dairesi tarafından verilen bilgilere göre, eyalet başbakanı Hendrik Wüst’ün liste başı olduğu CDU seçimlerde yüzde 35,7 alırken, en yakın rakibi SPD ise yüzde 26,7 oy alabildi. Seçim öncesinde yapılan anketlerde CDU ve SPD’nin oylarının yüzde 30 civarında başa baş olduğu tahmin edilmişti. Beş yıl önceki seçimlerle kıyaslandığında CDU oylarını yüzde 2,8 artırırken, SPD ana muhalefet olduğu halde yüzde 4,6 oy kaybına uğradı. Bu SPD’nin, bugüne kadar eyalette aldığı en düşük oy oranı. SPD’nin oy kaybetmesinin başlıca nedeninin federal düzeyde izlenen politikalar olduğu tahmin ediliyor. Sosyal alanda bir çok vaat veren SPD, bugüne kadar ciddi bir değişiklik yapabilmiş değil.
Federal düzeyde SPD’nin ortağı, eyalet düzeyinde ise CDU’nun ortağı olan liberal Hür Demokrat Parti (FD) ise bu seçimlerin en fazla kaybedeni oldu. Beş yıl önce yüzde 13,6 oy alarak meclise giren FDP, bu seçimlerde ancak yüzde 5,9 oy alabildi. Bu oyla yeniden CDU ile eyalet hükümeti kurması mümkün değil.
Seçimlerden en karlı çıkan parti ise Yeşiller oldu. Beş yıl önce yüzde 6,4 olan oyunu yüzde 11,8 artırarak 18,2’ye çıkardı. Bu sonuca göre Yeşiller, eyalette kurulacak yeni hükümetin ortaklarından birisi olacak.
Irkçı AfD, son geçimlere göre yüzde 1,9 oy kaybederken, aldığı 5,4 oyla parlamentoya girmeyi başardı. Beş yıl önceki seçimlere yüzde 4,9 oyla meclis dışında kalan Sol Parti ise bu sefer yüzde 2,8 oy kaybına uğrayarak ancak yüzde 2,1 oy alabildi. Bu da ülke genelinde büyük bir gerileme içinde olan Sol Parti’nin NRW’de de büyük ölçüde oy kaybına uğradığını gösteriyor.
KOALİSYON İHTİMALLERİ
Seçim sandığından çıkan sonuçlar, her şeyden önce beş yıldır işbaşında olan CDU-FDP koalisyonunun görev süresinin dolduğunu gösteriyor. 199 sandalyeli eyalet meclisinde CDU 76, SPD 56, Yeşiller 39, FDP 12, AfD 12 milletvekili çıkardı.
Yeşiller listesinden aday olan Türkiye kökenliler Berivan Aymaz, Gönül Eğlence, İlayda Bostancıeri, Dilek Engin ve Meral Thoms milletvekili seçildi. SPD’den de Volkan Baran, Serdar Yüksel ve İbrahim Yetim yeniden milletvekili seçildiler.
Seçim sonrası tabloya göre en güçlü koalisyon CDU-Yeşiller hükümeti olarak görülüyor. Her iki parti bir çok eyalette ortaklık kurmuştu. Bunun dışında az bir olasılık da olsa CDU-SPD koalisyonu görünüyor. Ayrıca federal düzeyde ortak olan “Trafik lambası” koalisyonu partileri SPD, Yeşiller ve FDP’nin hükümet kurması da mümkün. Nasıl bir hükümet kurulacağı konusunda belirleyici olan parti ise Yeşiller. Bu nedenle koalisyonun kaderinin Yeşiller’in elinde olduğu söylenebilir.
DİĞER PARTİLERİN DURUMU
Seçimlerde yüzde 5 barajını aşamayan partilerin durumunda da ilginç gelişmeler söz konusu. Daha çok Türkiye ve diğer ülkelerden Müslüman göçmenlerin desteklediği Adalet ve Yenilik İttifakı (BIG) partisinin oyu 17 bin 421’den 4 bin 232’ye düştü. Yine özellikle AKP çevresinin destek verdiği Team Todenhöfer ilk kez katıldığı seçimlerde 14 bin 817 oy aldı.
Alman Komünist Partisi (DKP)’nin oyu 2 bin 899’dan 3 bin 117’ye çıktı. MLPD’nin oyu ise 7 bin 700’den 3 bin 346’ya düştü. Korona inkarcılarının kurduğu Die Basis ise yaklaşık 60 bin oy aldı.
SEÇİMLERİN PARTİLER AÇISINDAN GÖSTERDİKLERİ
Seçimlerin gösterdiği en önemli noktalardan birisi beş yıldır iktidarda olan ve geçtiğimiz yıl yaşanan sel felaketi nedeniyle yıpranan CDU’nun buna rağmen oyunu artırması oldu. Seçimlerden kısa bir süre önce sel felaketinden sonra dönemin çevre bakanının Mayorka adasında giderek parti düzenlediğinin ortaya çıkmasından sonra istifa etmesine rağmen CDU’nun oyunu artırması dikkate değer.
SPD ise beklenen çıkışı yapma yerine kaybetmeye devam etti. İkinci Dünya Savaş’ından sonra sonra kalesi durumundaki eyalette oy kaybetmeye devam eden SPD’nin, bundan sonra da kaybetmeye devam edeceği tahmin ediliyor. Benzer bir durum koalisyon ortağı FDP için de geçerli. Federal Maliye Bakanı ve FDP Genel Başkanı Christian Lindner, partisinin o kaybının arkasında artan enerji fiyatları ve pahalılık olduğunu söyledi.
Hangi parti en fazla kimden oy aldı
Seçim sonrasında yayınlanan analizlerde Yeşiller, yüzde 25 ile 18-29 yaşları arasındaki gençlerden en fazla oy alan parti durumunda. 60 yaş üstü seçmenlerden en fazla oy alan parti ise CDU. Mesleklere göre yapılan değerlendirmede ise CDU yüzde 36 ile işçilerden en fazla oy alan parti iken onu yüzde 32 ile SPD takip ediyor. İşverenlerde de CDU ile yüzde 44 ile açık arayla önde görünürken, Yeşiller yüzde 20 ile SPD’nin önünde. FDP’nin işverenlerden aldığı oy ise aldığı oyun ortalamasından fazla (yüzde 8).
