Zahide Yentür
Frankfurt Kitap Fuarı bu yıl 18-22 Ekim tarihleri arasında yapılıyor. Fuara davet edilen yazarlar arasında Marc-Uwe Kling, Otto Waalkes, Cornelia Funke, Guido Maria Kretschmer, Heinz Strunk, Margit Auer, Elke Heidenreich, Rafik Schami, Ayla Dade ve Deborah Feldman da var. Fuarın bu yılki konuk ülkesi Slovanya. “Kelimelerin peteğinde” başlığıyla fuara katılacak olan Slovenya’nın edebiyatçıları ve eserleri izleyicilerle buluşacak.
Bu yıl kitap fuarına damgasını vuran başka bir gelişme de Filistinli kadın yazar Adania Shibli’nin 2020’de yayınlanan romanı “Küçük Bir Ayrıntı”ya verilmesi planlanan ödülün, İsrail-Filistin çatışması bahane edilerek iptal edilmesi oldu. Fuarın organizatörü LitProm Derneği’nin ve Frankfurt Kitap Fuarı’nın Direktörü Jürgen Boos’un yaptığı “Hamas’ın terörünü şiddetle kınayan” açıklamalarının ardından ödül töreninin iptalı başta PEN olmak üzere bir çok aydın ve yazarın tepkilerine neden oldu.
Shibli’nin “Küçük Bir Ayrıntı“ romanı 1949 yılında İsrail askerlerinin cinsel saldırısına uğrayarak ölen bir Filistinli genç kızı ve yıllar sonra başka bir genç kadının cinayeti aydınlatmasını anlatıyor. Geçtiğimiz aylarda romanı ödüle layık gören Jüri, “Filistinli yazar Adania Shibli, kitabında sınırların gücünü ve şiddetli çatışmaların insanlar üzerindeki etkilerini anlatan, biçimsel ve gramer olarak iyi bir sanat eseri yaratmıştır. Büyük bir farkındalıkla, bakışını küçük detaylara, yüzeyin arkasında yatan eski yaralar ve izleri görmemize olanak veren basit şeylere yönlendiriyor“ demişti.
Cezayirli yazar Said Khatibi yayınladığı mesajda, Frankfurt Kitap Fuarı’nın Gazze’deki trajedi karşısında taraf tutma kararını ve ayrıca yazara yönelik haksızlığı gözönüne alarak, fuara katılmayacağını açıkladı.
PEN Berlin sözcüsü Eva Menasse, “Politik gelişmeler değiştiği için bir kitap başka türlü, daha iyi ya da daha tehlikeli olamaz. Bir kitap ödüle layıktır ya da layık değildir” diyerek, ödülden vazgeçilmemesini istedi. PEN’in diğer sözcüsü Deniz Yücel de konuyla ilgili değerlendirmesinde, romanın antiseminist özellikler taşımadığını ifade etti.
