Claudia WANGERIN / Telepolis
İşsizler artık rahat bir yaşam sürdürebilir mi? En azından tuzu kuru gazeteciler ve örgüt şefleri böyle düşünüyor. Sosyal örgütlerin düşüncesi ise çok farklı.
Trafik Lambası (parti renklerinden dolayı kırmızı-sarı-yeşil hükümet) kabinesi yeni “vatandaş parası” için yeşil ışık yaktı. Bu durumdan federal hükümet dışında hoşlanan yok. Soldan gelen eleştirel sesler bunu daha çok acil bir reform ihtiyacı olduğunda küçük bir reform biçimi olarak görürken, muhafazakarlar ve neoliberaller, işsizler üzerindeki yaptırım baskısının en azından kısmen azaldığını eleştiriyor, hatta ‘tembellik parası’ diyenler bile var.
Almanya’nın en büyük sosyal örgütlerinden Paritätischer Gesamtverband’a göre, Hartz IV halefi modelinin standart oranı, yoksulluğa karşı dayanıklı bir temel güvencenin hâlâ 150 euronun altında. Bekar olanlar 1 Ocak’tan itibaren önceki 449 euro yerine ayda 502 euro alacaklar. Kurumun hesaplamalarına göre, yoksulluğa karşı esaslı bir temel güvencenin en az 678 euro olması gerekiyor. 678 euronun altındaki her şey adı ne olursa olsun “Hartz IV olarak kalır” deniliyor.
Derneğin yöneticisi Ulrich Schneider, işsizlere yönelik yaptırımlardan genel olarak vazgeöilmesi çağrısında bulunuyor: “Hartz IV ancak yaptırımlar sona erdiğinde ve standart oranlar artık yoksulluk oranları olmadığında aşılacaktır. Bunun altındaki her şey adını ne koyarsan koy Hartz IV olarak kalır “ dedi.
Yoksulluk ve zenginlik araştırmacısı Christoph Butterwegge de benzer bir açıklama yaptı. SPD ve Yeşiller’in yıllardır iddia ettiği gibi Hartz IV’ün gerçekten üstesinden gelinecekse, mevcut temel güvenlik sisteminin tamamen değiştirilmesi gerektiğini söyledi. “Son derece katı ve ayrıntılı düzenlemeleri gevşetmek yerine yapıları değiştirin” dedi.
Ancak işsizlere yönelik yaptırımlar ‘Vatandaş Parası’ içinde de var. Yapılan değişiklik sadece ilk altı ayı kapsıyor; etkilenenler bir iş teklifini reddederse, yalnızca parayı almaya başladıkları ilk altı ay için bu cezalardan muaf tutulacak. Sonrası ise standart oran yüzde 30’a kadar düşürülebilecek. Trafik lambası hükümetinin mahkeme kararına göre yapabileceği en yüksek yaptırım bu. Çünkü, Federal Anayasa Mahkemesi, 2019’da yüzde 30’dan fazla kesintiye ‘hayır’ demişti.
Televizyon kanalı RTL’in “Politika ve Toplum” bölümünün başkanı Nikolaus Blome, yaptığı bir yorumda vatandaş parasının, işçi onurunu ayaklar altına aldığına dikkat çekti. Bu onur, az para ve gerekirse kötü şartlar altında çalışmak anlamına geliyor.
Blome, yardımların alınmasındaki baskı ve kesintilerin ortadan kaldırılmasının “özellikle basit işlere sahip işçileri değersizleştirdiğini” ve “neredeyse her işin hiç çalışmamaktan daha iyi olduğu eski işçi onurundan bir sapma” olduğunu söyledi. Blome’un sırrı, bir “işçinin”, işi yalnızca baskı altında kabul etmesi halinde, düşük ücretli angaryanın aslında bir onur olduğunu kanıtlaması gerektiği!
Alman Zanaatkarlar Birliği daha önce de benzer bir açıklama yaparak: “Vatandaş parası, daha fazla insan için ‘çalışmamak, çalışmaktan daha değerlidir’ anlamına geliyor” ifadesini kullanmıştı. Ancak eleştirenler bile enflasyon karşısında standart orandaki 50 euro artışın “kesinlikle çok fazla olmadığını” kabul ediyor.
Hristiyan Demokrat Birlik CDU lideri Friedrich Merz, koalisyon planlarını Temmuz ayında “vatandaş parası” konusunda eleştirmişti ve işsizlerin tembel olduğundan şüpheleniyordu: “İşgücü piyasasına geri dönmek için herhangi bir teşvik olup olmadığını çok merak ediyorum” açıklamasını yapmıştı.
Kabine kararı, yeni düzenlemeyle ilgili meclis görüşmelerinin önünü açıyor. Yani yoksulların durumunu tuzu kurular konuşacak!
