Yücel ÖZDEMİR
Köln
55. Münih Güvenlik Konferansında bir araya gelen emperyalist devletlerin temsilcileri karşılıklı olarak birbirlerini suçladı. Tartışmalara damgayı INF anlaşmasının iptal edilmesi vurdu. Çin, silahlanmaya devam edeceğinin mesajını verirken, Almanya, ABD’nin gümrük vergileri planından rahatsız. Savaş karşıtları ise savaşa ve silahlanmaya karşı çağrılar yaptı.
EMPERYALİSTLER BİRBİRLERİNİ SUÇLADI
Cuma günü başlayan 55. Münih Güvenlik Konferansı, bu yıl da emperyalist devletler arasında laf dalaşına sahne oldu. ABD, Rusya ve Çin temsilcileri değişik alanlarda süren çatışmanın sonucu olarak rakiplerini suçladı. 30 hükümet ve devlet başkanı, 90 bakan ve çok sayıda silah tekeli yöneticisinin katıldığı ve Münih’in merkezindeki Bayerische Hof otelinde yapılan konferansa karşı, savaş karşıtları da bir protesto gerçekleştirdi.
Konferansa asıl olarak ABD ve Rusya tarafından karşılıklı olarak iptal edilen Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Anlaşması (INF) konusunda tarafların birbirini suçlaması damgasını vurdu. 1987’de imzalanan anlaşmanın Donald Trump tarafından 2 Şubat günü, Rusya’nın orta menzilli nükleer füze geliştirdiği iddiasıyla iptal etmesine, Vladimir Putin de aynı şekilde yanıt vermişti. Karşılıklı fesih kararlarının ardından fiili uygulama ise 2 Ağustos’ta başlayacak.
HEDEFTE YİNE RUSYA
Konferansta konuşan NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Rusya’yı suçlayarak anlaşma şartlarını yerine getirmesi çağrısında bulundu ve şu anda Avrupa’ya orta menzilli nükleer füzelerin yerleştirilmesinin söz konusu olmadığını söylemekle yetindi.
Daha sonra söz alan ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence, “ABD’nin anlaşmadan çekilmesinin tek nedeni Rusya’nın yıllarca INF Anlaşmasını ihlal etmesidir” diyerek savunma yaptı. Ancak daha sonra anlattıkları, ABD’nin asıl olarak bu alandaki silahlanmasını hızlandırmak için çekildiğini gösteriyor. “Amerikan nükleer kuvvetlerinin modernizasyonu için çalışmalar devam ediyor” diyen Pence, 2018’in bütçesinden bunun için 500 milyon dolar ayrıldığını da hatırlattı. Ayrıca, Trump’ın Ocak ayında Rusya, Çin, İran ve Kuzey Kore’den gelecek tehditlere karşı yeni bir hava savunma sistemini devreye koyacaklarını söylediğini de hatırlattı. Pence, Avrupa ülkelerini İran’a açıktan tutum almaya da çağırdı. Pence ayrıca, Rusya ile Kuzey Akımı 2 boru hattı hakkında Almanya’ya bir uyarıda bulunarak, “Müttefiklerimiz Doğu’ya bağlıysa, Batı’nın savunmasını garanti edemeyiz” dedi.
Pence’nin suçlamalarına Rusya adına yanıtları Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov verdi. Batı’nın Rusya’yı çevrelemek için NATO’yu Doğu’ya doğru genişlettiğini, Sırbistan’a karşı savaş açtığını ve Kosova’yı tek taraflı olarak tanıdığını hatırlatan Lavrov, ABD’nin Romanya ve Polonya’ya yerleştirmeyi planladığı füze sisteminin ise açık olarak Rusya için tehdit olduğunu ayrıntılı olarak anlattı. Lavrov ayrıca, ABD’nin orta menzilli nükleer füzeler konusundaki suçlamalarını doğru olmadığını söyledi.
MERKEL ANLAŞMANIN DEVAMINDAN YANA
Almanya Başbakanı Angela Merkel ise bir taraftan rakipleri eleştirirken diğer taraftan ilişkilerin koparılmaması çağrısında bulundu ve “çok kutupluluğa” işaret etti. Orta menzilli nükleer füzeler konusunda çok taraflı bir anlaşmanın imzalanması çağrısında bulunan Merkel, “Sadece ABD ve Rusya arasında değil, Çin de bu anlaşmaya dahil olmalı” dedi. Merkel’in bu çağrısında asıl muhatap ülkeler yanıt vermedi. Merkel, Kuzey Akım 2 doğal gaz boru hattı projesinin Amerikan gazını satın almak için engel oluşturmadığını savunarak ABD Başkan Yardımcısı Pence’in uyarısına cevap verdi.
TİCARET SAVAŞLARI GÜNDEMİ
Merkel Cumartesi günü konferansta yaptığı konuşmada ayrıca, ABD’nin Alman otomobillerine koymayı planladığı gümrük vergisini eleştirerek “Otomobillerimizle gurur duyuyoruz. Bunu yapmaya da hakkımız var” dedi. Merkel konuşmasında, Trump’ın gümrük vergilerine “ulusal güvenliği” gerekçe göstererek, “Carolina’da üretilen Alman otomobilleri ABD’nin güvenliğini nasıl tehdit ediyor olabilir. Bu söylem bizi ürkütüyor” dedi.
Çin Dış Politika Sorumlusu Yang Jiechi, Merkel’in bu çağrısına teğet geçerken, Almanya SPD Milletvekili Rolf Mützenich’in sorusu üzerine dolaylı olarak öneriyi reddetti. ABD ve Rusya’ya ise INF anlaşmasına sadık kalmayı çağırdı. Ayrıca son yıllarda silahlanma harcamalarının artırılmasını ise “Hiç kimse için bir tehdit değil” diyerek işin içinden çıkmaya çalıştı.
Önümüzdeki dönemde Avrupa ülkelerinin INF anlaşmasına diğer ülkelerin de dahil edilmesi talebini daha yüksek sesle ifade edebileceği tahmin ediliyor. Basında yer alan haberlere göre, Çin’in elinde 2 bin kilometre mesafeli yaklaşık 2 bin orta menzilli füze bulunuyor. Ayrıca İran, Kuzey Kore, Hindistan’da da benzer füzeler mevcut.
ÇELİŞKİLERDE UZLAŞMA NİYETİ YOK
55. Münih Güvenlik Konferansı’nda başta ABD, Çin ve Rusya olmak üzere emperyalist devletler ve onların etkili olduğu Uluslararası kurumların temsilcilerinin yaptığı konuşmalara bakıldığında karşılıklı suçlamalar ve kendi yaptıklarını savunma ağırlıkta olduğu görülüyor. Birbirini dinleme, anlama ve anlaşmaya kapı aralama süreci ise geride kalmış durumda. Bu da savaş ve silahlanma politikaları önümüzdeki dönemde hız kesmeden devam edeceğinin bir işareti.
