AB ile Türkiye arasında dün yapılan ikinci mülteci zirvesi, tam anlamıyla ‘sığınmacıların sırtında pazarlık masası kurma’ya dönüştü. Sabah saatlerinde başlayan zirve, Türkiye ile AB arasında süren sıkı pazarlıklar nedeniyle uzadı. Zirve sonunda AKP Hükümeti’ne 3 milyar avro daha verilmesi önerildi.
ZİRVEDE NELER OLDU?
Avrupa Parlamentosu Başkanı Martin Schulz tarafından basına verilen bilgile göre Türkiye, daha fazla para karşılığında daha fazla sorumluluk üstlenebileceğini AB yetkililerine bildirdi. Buna göre 2018 yılına kadar 3 milyar avronun daha verilmesi durumunda Suriye dışından gelen sığınmacıların da AB tarafından Türkiye’ye sınırdışı edilebileceği ve Türkiye’nin bu miltecilere de geçit vermeyeceği taahhüt edildi.
İrlanda Başbakanı Enda Kenny de Türkiye’nin daha fazla para için yeni teklifler getirdiğini belirtti. Türkiye’nin özellikle Suriye dışından gelen sığınmacıları da geri alabileceği konusundaki teklifi AB yetkilileri tarafından önemli ve ilginç bulundu.
Ancak Avrupa Birliği üyesi ülkelerin liderlerinin, Türkiye’nin talepleri esas alınarak oluşturulan mülteci planı üzerinde anlaşamadığı öğrenildi. Brüksel’de Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun sunduğu talepler doğrultusunda müzakere edilen taslak metni ele alan AB liderleri, söz konusu plan üzerinde görüş birliği sağlayamadı. Reuters’a konuşan bir AB yetkilisi, liderlerin önümüzdeki günlerde plan üzerinde tekrar çalışacağını belirtti.
Reuters’in iddiasına göre taslak metin şöyle:
– AB, Yunan adalarından Türkiye’ye gönderilecek her bir Suriyeli için Türkiye’den bir Suriyeli mülteci kabul edecek.
– Türkiye’ye 2018 sonuna kadar Suriyeli mülteciler için 3 milyar avro daha teklif edilecek. (Böylece toplam yardım 6 milyar avroya ulaşacak.)
– AB, Schengen Bölgesi’ni ziyaret etmek isteyen Türkiye vatandaşları için vize uygulamasını Haziran sonuna kadar kaldırmayı teklif edecek.
GÖRÜŞME UZUN SÜRDÜ
Türkiye üzerinden Avrupa’ya geçişleri engellemek için bir dizi kararlar alındı. Başbakan Ahmet Davutoğlu, Almanya Başbakanı Angela Merkel ve AB Dönem Başkanı Hollanda Başbakanı Mark Rutte ile Zirve öncesi bir araya geldi.
6 saat süren görüşmenin ardından ayrıntılar konusunda bir açıklamama yapılmazken, asıl hedefin Türkiye üzerinden Yunanistan’a geçişlerin engellemek olduğu konusunda uzlaşmanın sağlandığı tahmin ediliyor.
‘AKP 20 MİLYAR AVRO İSTEDİ‘ İDDİASI
AB-Türkiye zirvesi sürerken Reuters’a konuşan bir yetkili Türkiye’nin AB’den 20 milyar avroluk yardım istediğini ileri sürdü. Yetkili, “Türkiye, mutabık kalınan plandan daha fazla şey yapmayı öneriyor ve daha fazla şey talep ediyor” dedi.
BALKAN ROTASI KAPATILDI
Spiegel Online’de yer alan Türkiye-AB Zirvesi’nin karar taslağında, asıl hedefin Türkiye-Yunanistan sınırında yoğun güvenlik önlemi almak olduğu belirtiliyor. Öncelikli olarak Yunanistan üzerinden Balkan ülkelerine oradan da AB üyesi ülkelere ulaşmasını sağlayan Balkan Rotası’nın kapatılması kararlaştırıldı. Belgede bu yer aldığı halde Merkel, zirve öncesinde böyle bir kapatmaya karşı olduğunu söyledi.
AB ülkelerinin çoğu Yunanistan üzerinden Balkan ülkelerine geçişlere artık izin verilmeyeceği anlamına geliyor. AB bu temelde önümüzdeki dönemde Yunanistan ile yakın işbirliğini daha da güçlendirecek.
Karar tasarısında AB’nin asıl hedefinin yıl sonuna kadar normal şekilde Schengen Anlaşması ve Dublin Anlaşması’nın işlemesini sağlamak olduğu vurgulandı. Schengen Anlaşması, çok sayıda AB üyesi ülke arasında serbest dolaşımı öngörünken, Dublin Anlaşması sığınmacıların geldiği ilk ülkede kalmasını sağlamayı öngörüyor.
Her iki konuda Almanya Başbakanı Angela Merkel ısrarcı oldu.
İNGİLTERE DE DONANMA GÜCÜ GÖNDERİYOR
Davutoğlu ile yapılan görüşmede, başta Merkel olmak üzere AB yetkililerinin Anlaşmalara rağmen Türkiye’den Yunanistan adalarına geçişlerin devam ettiğinden şikayetçi oldu. BM verilerine göre Şubat ayı içinde 55 bin 222 sığınmacı Türkiye’den Yunanistan adalarına geçti.
Bu temelde asıl olarak Eğe Denizi üzerinden geçişlerin NATO tarafından engellenmesi planlanıyor. Kısa bir süre önce toplanan NATO Zirvesi’nde Ege Denizi’ne bir donanma gücünün gönderilmesine karar verilmiş ve Almanya bunun üzerine hemen bir gemi göndermişti.
Bununla yetinmeyen Almanya Başbakanı Merkel, konuyu geçtiğimiz Cuma günü Paris’e yaptığı ziyaret sırasında yeniden gündeme getirdi. Bunun üzerine Fransa da NATO şemsiyesi altında bölgeye savaş gemisi göndereceğini ekledi.
Dünkü AB-Türkiye Zirvesi öncesinde ise İngiltere Başbakanı David Cameron, Ege Denizi’ndeki NATO misyonuna katılacaklarını söyledi. Çok sayıda savaş gemisiyle bölgeye gideceklerini söyleyen Cameron, gönderilecek donanma gemilerinden birisinde helikopter de olacağını ifade etti. İngiliz gemilerinin önümüzdeki haftalarda bölgede olması bekleniyor. İngiltere, Schengen Bölgesi’nde üye olmadığı halde AB’nin dış sınırlarını korumada aktif görev üstlenerek, gelebilecek sığınmacı sayısını şimdiden engellemenin hesaplarını yapıyor.
NATO bünyesinde bölgede yapılan askeri yığınak, Avrupalı emperyalist devletlerin Türkiye’den Yunanistan’a sığınmacı geçişlerini engellemek için savaş pozisyonuna geçtiklerini gösteriyor.
Yücel ÖZDEMİR
