Written by 18:21 ÇALIŞMA YAŞAMI

Almanya’da metal işçileri son kez uyarıyor

Serdar DERVENTLİ

Almanya’da 4 milyona yakın metal işçisini kapsayan TİS görüşmelerinde 5 tur devam eden görüşmelerden bir sonuç alınamadı. Metal işçilerinin daha iyi çalışma ve yaşam koşulları için ileri sürdükleri taleplere karşı sunulan teklif işçiler için daha kötü çalışma ve yaşam koşulları anlamına geliyor. Son üç hafta içinde 1 milyondan fazla metal işçisi uyarı grevine çıktı. Cuma günü yapılacak olan 24 saatlik uyarı greviyle uyarı dönemi sona erecek ve süresiz grevin yolu açılacak.
Almanya metal işkolunda çalışan 3,9 milyon işçiyi kapsayan TİS görüşmelerinde bir ilerleme sağlanamadı. 15 Kasım günü 8 değişik bölgede aynı anda başlayan görüşmelerin bu kez zor geçeceği baştan belliydi. Nitekim IG Metall Sendikası 12 aylık bir süre için ileri sürdüğü yüzde 6’lık ücret zammı talebinin yanı sıra haftalık çalışma sürelerinin kısmi ücret denkleştirilmesi karşılığında 2 yıllığına geçici olarak 28 saate düşürülmesini talep ediyor. Sendika ayrıca çıraklar ve çalışan üniversite öğrencileri için sınav öncesi hazırlık için üç güne varan izin talep ediyor.
8 Ocak günü başlayan birkaç saatlik uyarı grevlerine üç hafta içinde 2 bin 500 fabrikada 960 bin emekçi katılmıştı. Sendikanın “gerginliği tırmandırmanın ikinci basamağı” olarak adlandırılan 24 saatlik uyarı grevleri ise 31 Ocak, 1 ve 2 Şubat günleri yapılıyor. 24 saatlik uyarı grevlerinin ilk gününde 80 fabrikadan 70 bine yakın işçi katıldı. 1 ve 2 Şubat günlerinde de 200’e yakın fabrikada 200 bine yakın işçinin 24 saatlik uyarı grevine çıkması bekleniyordu.

ÇALIŞMA SÜRELERİNDE KİM SÖZ SAHİBİ OLACAK?
Ücret zammı ve eğitim gören gençler için ek izin günleri konusunda taraflar arasında çok fazla sorun çıkmayacağı biliniyordu. 2017 yılını da rekor üretim ve kâr ile kapayan Almanya’nın ihracat motoru konumundaki metal işkolu talep edilen ücret zammını çok rahat karşılayacak durumda. Gençler için sınav öncesi ek izin günü konusunda da sıkıntı çıkması ihtimali yok gibi.
Çözümü asıl zor olan çalışma süreleriyle ilgili talep. Her ne kadar sendikanın ileri sürdüğü haftalık çalışma sürelerinin geçici ve kısmi ücret denkleştirmeli olarak 28 saate düşürülmesi talebi işçiler arasında tartışmalı olsa da asıl mücadele bunun için veriliyor. IG Metall’in “çalışma sürelerinde işçiler söz sahibi olmalı” ve “yaşama uygun çalışma süreleri” sloganları altında ileri sürdüğü bu talebi işverenler kesinlikle kabul etmeyeceklerini ilan ettiler.
Metal İşverenleri Birliği (Gesamtmetall) Başkanı Rainer Dulger, “IG Metall’in direnecek kanı kalmayana kadar grevlere dayanırız” sözü de metal patronlarını bu konuda he kadar ciddi olduklarını ortaya koyuyor. Çalışma süreleri konusunda tek söz sahibi olduklarını ve bundan vazgeçmeye niyetli olmadıklarını her fırsatta dile getiren metal patronları, “Daha az çalışana neden daha fazla para verelim. Hiçbir normal kişi bunu mantıklı açıklayamaz” türünden demagojilerle haklı tarafta olduklarını ortaya koymaya çalışıyorlar.

MAHKEME SENDİKAYA HAK VERDİ
24 saatlik uyarı grevlerinin iş hukukuna aykırı olduğunu ileri sürerek iş mahkemelerine başvuran ve tam günlük grevleri ihtiyati tedbir kararıyla durdurmak isteyen metal patronları umduklarını bulamadılar. Tam günlük uyarı grevlerinin iş hukukuna uygun olduğuna karar veren Krefeld İş Mahkemesi, “Sendika, mücadelede kullanacağı araçlar konusunda otonom karar verebilir. 24 saatlik uyarı grevleri orantısız bir araç değildir” görüşünü savundu.
Metal patronlarının mahkemeye başvurmasını, “zavallılık göstergesi” olarak değerlendiren IG Metall sendikası, “Mahkemeye başvurmaları yangına körükle gitmeye denk düşüyor. Mahkemenin nasıl karar vereceğinden bağımsız olarak taleplerimiz için mücadeleyi sürdüreceğiz. Mahkemenin olumsuz kararı metal işçilerinin öfkesini artıracak” diye değerlendirmişti. Krefeld mahkemesinin de karar verirken bunu gözeterek, hukuksal olarak neyin doğru olduğunu bir yana bırakıp milyonlarca metal işçisini karşısına almamayı yeğlediği anlaşılıyor.

METAL PATRONLARI MEYDAN OKUYOR
Dördüncü tur görüşmelerin ardından Almanya’nın güneyindeki Baden Württemberg eyaleti pilot bölge olarak seçilmişti. Beşinci tur görüşmelerinin iki güne yakın devam etmesine ve IG Metall sendikasının işçiler açısından kötü denebilecek uzlaşma önerilerini dahi metal patronları kabul etmediler. IG Metall yöneticileri, haftalık çalışma sürelerinin geçici olarak kısaltılması talebine karşılık “haftalık çalışma sürelerinin geçici olarak uzatılmasını” önerdiler. Bunu da reddeden Gesamtmetall, aslında şunu söylüyor: Çalışma süreleriyle ilgili bir değişiklik yapılacaksa ben yaparım. Bunu sendika yapamaz!
Sonuçta çalışma sürelerinin uzatılması veya kısaltılması, bunların nasıl düzenleneceği birebir sermayenin kârlarına yansıyor. Dolayısıyla bu pozisyonundan vazgeçmek istemiyor. Alman kamuoyunda bu durum, “metal işverenleri sendikaya meydan okuyor ve adeta ‘elindeki ardına koyma’ diyorlar” şeklinde yorumlandı.
Diğer yandan ise metal patronları IG Metall’in süresiz greve çıkacak cesareti olmadığını düşünüyor. IG Metall en son süresiz grevini 15 yıl önce Doğu Almanya’da yapmış ve yenilmişti. Başarıyla sonuçlanan süresiz grevin üzerinden ise tam 34 yıl geçti! Kısacası IG Metall’in aktif üyelerinin önemli bir bölümü hayatlarında bir kez dahi süresiz greve çıkmadılar. Bu da metal patronlarını umutlandırıyor. Ancak metal patronları tam da bu konuda yanılıyorlar. Sınıfın hafızası o kadar zayıf değil ve geçmiş deney ve tecrübeler kısa sürede yeni kuşaklara aktarılabilir.

‘SÜRESİZ GREVİN NE OLDUĞUNU BİZ DEĞİL PATRONLAR UNUTMUŞ!’
MAN, BMW, AUDİ, FORD, Mercedes, Porsche gibi otomobil tekellerinin yanı sıra otomotiv yan sanayindeki yüzlerce fabrikada uyarı grevleri yapılıyor. ZF, Mahle, Bosch gibi fabrikalarda yapılan grevler nedeniyle metal işkolunda Avrupa genelinde üretimde aksamalar ortaya çıkıyor.
BMW’de yapılan 24 saatlik uyarı grevi nedeniyle 4 binden fazla araç üretilmediğine dikkat çeken bir sendikacı, “süresiz grevin ne olduğunu biz değil işverenler unutmuştu. 24 saatlik grevlerle bunun ne anlama geldiğini hatırlatıyoruz” diyerek işverenlerin nasıl yola geleceklerine işaret etti.
Cuma günü 24:00’a kadar devam edecek olan grevlerden sonra taraflar 5 Şubat günü yeniden masa başına dönmeleri bekleniyor.

Close