Aylar öncesi değişik taleplerle kamuoyu gündemine giren demir-çelik TİS’leri 13 Kasım günü başladı. TİS tarafları IG Metall ve AGV Stahl, Düsseldorf Sheraton otelinde biraraya geldiler. IG Metall üyeleri arasında aylar önce başlayan tartışmayla belirlenen talepler Düsseldorf’ta işverenlere resmen sunuldu. AGV Stahl şefleri, talepleri “çelik sektörünü batıracağını” ileri sürerek geri çevirdiler.
AYHAN ZEYTİN
Batı Alman demir-çelik işkolunda* 60 bine yakın işçiyi kapsayan TİS görüşmeleri 13 Kasım günü Düsseldorf’ta başladı. IG Metall sendikası bu kez ücret talebinin yanı sıra haftalık çalışma sürelerinin de 32 saate düşürülmesini talep (kutuya bkz.) ediyor. IG Metall taleplerini gerekçelendirerek masaya koyarken Çelik İşverenleri Birliği AGV Stahl, karşı bir teklifte bulunmadan sendikanın taleplerin gerçekçi olmadığını ileri sürdü.
“BATARIZ”
Sendikanın özellikle haftalık çalışma sürelerinin tam ücret karşılığı 32 saate düşürülmesi talebini demir-çelik patronları reddediyor.
“Haftalık çalışma süresinin tam ücret karşılığı 35’ten 32’ye düşürülmesi, ücretlerin yüzde 8,6 yükseltilmesi anlamına geliyor. Ayrıca ücretlere yüzde 8,5 zam talebiyle birlikte bu miktar yüzde 17,1 çıkıyor. Ortaya çıkan yüzde 17,1’lik toplam talep hacmi, Alman çelik endüstrisinin kapasitesini aşmakta ve varlığını tehlikeye atmaktadır” görüşünü savunan AGV sözcüleri, özellikle kalifiye elaman sıkıntısının had safhaya geldiği bir dönem çalışma sürelerini kısaltmanın kesinlikle mümkün olmadığını ileri sürdüler.
“TALEPLER YERİNE GETİRİLEBİLİR”
IG Metall adına görüşmeleri sürdüren Knut Giesler ise, görüşme sonrası yaptığı açıklamada, “İleri sürdüğümüz talepler rahatlıkla karşılanabilir” dedi. 2022 yılında çelik tekelerinin ciro ve kârlarını rekor seviyeye çıkardığını hatırlatan Giesler, “Çelik sektöründe ücret maliyetlerinin oranı düşük; ortalama yüzde 9. Bazı işletmelerde bu oran daha da düşük. Yüzde 8,5’lik ücret artışı toplam maliyetleri anca yüzde 0,8 artıracaktır. Bu da karşılanabilecek bir düzey” dedi.
Haftalık çalışma sürelerinin kısaltılması konusunun ileri sürüldüğü gibi, çok özel ve uygulanamaz bir talep olmadığını söyleyen Giesler, “Haftalık çalışma süreleri zaten birçok işletmede uygulamada. ArcelorMittal’de bin kadar işçi ücretlerinden feragat ederek 35 saatten daha az çalışıyorlar. Çelik işkolundaki işçilerin yüzde 37’sinin çalıştığı Thyssen-Krupp’ta da 35 saatten daha az çalışılıyor. Birçok çelik fabrikasında işçiler izin parası almak yerine daha fazla izin günü alıyorlar. Bugün ileri sürdüğümüz talebin tek farkı artık çalışma sürelerinin kısaltılmasını ücretlerden feragat ederek değil tam ücret karşılığı istiyor olmamız” dedi.
ARALIK’TA UYARI GREVLERİ
Üç saat süren ilk görüşmede patronlar alışılanın dışında bir teklif sundular. AGV, 15 ay için ücretlere yüzde 3,1 zam teklifinde bulundu. AGV’nin çalışma sürelerinin kısaltılması konusunda pazarlık yapmak istemediğini belirttiği ilk görüşme bir sonuç alınamadan sona erdi.
IG Metall’den Batı Almanya çelik işkolu için müzakereleri sürdüren Knut Giesler ve Doğu Almanya için müzakereleri sürdüren Dirk Schulze, patronlar tarafından yapılan teklifi yetersiz bulup geri çevirdiler.
İki müzakereci de son bir buçuk yıl içinde had safhaya ulaşan enflasyonun işçilerin cebinde büyük bir delik açtığını vurgularken, “Sendika olarak pandemi ve Ukrayna savaşı döneminde görevimize uygun ve sorumlu bir toplu pazarlık politikası uyguladık. Sorumlu davranma sırası şimdi patronlarda” dediler. Giesler ayrıca “iş saatlerinin azaltılması konusunda patronlar yeşil çelik için dönüşüm (Transformation) döneminde sosyal sorumluluklarından kaçamazlar” dedi.
Verilen bilgiye göre TİS tarafları Batı için 23 Kasım günü, Doğu için 24 Kasım günü tekrar bir araya gelerek görüşmelere devam edecekler. Yürürlükte olan sözleşmenin 30 Kasım günü sona ereceğini bildiren IG Metall sendikası, “1 Aralık’tan itibaren 11 Aralık’a kadar uyarı grevleri gündemimizde” dedi. (YH)
* Almanya’daki demir-çelik işkolunda üç ayrı TİS bölgesi var. Bunlardan en büyüğü 60 bin işçiyle Kuzey Ren Vestfalya, Aşağı Saksonya, Bremen ve Hessen eyaletlerinde bulunuyor. Saarland eyaleti ise 14 bin civarında işçiyle kendine özgü ikinci TİS bölgesi. Doğu Almanya ise 6 bin işçiye üçüncü TİS bölgesi. En büyük TİS bölgesinde imzalanan sözleşmeler genelde birebir olarak Saarland eyaletindeki demir-çelik sektörü tarafından üstleniliyor. Doğu Almanya’daki demir-çelik sektöründe işverenler bu sözleşmeyi birebir üstlenmek yerine özel maddelerle delmeye çalışıyorlar.
TALEPLER:
- 12 ay için ücretlere yüzde 6,5 zam. Alt ücret grupları için ek bir sosyal denkleştirme,
- Çıraklara her çıraklık yılına aynı oranda 200 Euro veya 5 ek izin günü,
- Çalışma saatlerinin tam ücret karşılığı 35 saatten 32 saate düşürülmesi,
- Yaşlılıkta kısmi emeklilik (ATZ) sözleşmesinin ve İş güvencesi sözleşmesinin (“Beschäftigungssicherungstarifvertrag”) uzatılması.
IG Metall’in verdiği bilgiye göre demir-çelik fabrikalarında devam eden tartışmalar sonrası yaklaşık 11 bin işçinin katıldığı ankette hangi konuların işçiler için önemli olduğu belirlenmişti. Bu sonuçları değerlendirmek ve talepleri belirlemek üzere 6 ve 7 Eylül günlerinde Batı ve Doğu Almanya Demir-Çelik TİS Komisyonları toplanmışlardı. Uzun ve sert tartışmalardan sonra yukarıdaki talepler karar altına alınmıştı. Özellikle ücret talebi IG Metall merkezinin de baskısıyla düşük tutuldu. Daha sonra, 18 Eylül günü IG Metall Yönetim Kurulu komisyonların kararlaştırdığı talepleri onaylamıştı.
