Ford patronları Çin ve Avrupa piyasalarında işlerin iyi gitmediği ve kısa sürede kalıca önlemler alacaklarını açıkladılar. Çin’deki üretime daha fazla kaynak ayırmayı planlayan tekel yönetimi özellikle Batı Avrupa’da fabrika kapatma dahil sert önlemler almayı planlıyorlar. Tekelin yaptığı açıklamalardan şanzıman üretiminden tamamen çekilebileceği anlaşılıyor.
Ford Şefi Jim Hackett kısa bir süre önce yaptığı açıklamada, “Avrupa’daki işlerimizden duyduğum aşırı derece memnuniyetsizliği herkesin duymasını istiyorum” demişti. Hackett’e göre geçen sene Avrupa’da 234 milyon dolar (yaklaşık 200 milyon Euro) kar eden tekel, 2018 yılının ikinci çeyreğini 73 milyon dolar zarar ile kapadı. Bu durumun yıl sonuna kadar değişmeyeceğini bildiren Hackett, neden zarar edildiğini de biliyor. Özellikle Büyük Britanya’nın AB’den ayrılacağını açıklamasının ardından Pound’un değer kaybettiğini söyleyen Hackett, “Bazı ülkelerdeki satışların artması durumu değiştirmiyor” dedi.
KALICA ÖNLEMLER ALINACAK
Ford’un elini kolunu bağlayıp günün birinde işlerin düzelmesini beklemeyeceğini söyleyen tekel şefi, kalıcı önlemler alacaklarını söyledi. Planların netleşmediği için yatırımcılarla Eylül ayında yapılması planlanan bir konferansı ‘ileri bir tarihe’ erteleyen Hackett, “ne yapacağımızı kısa sürede kesinleştireceğiz” dedi.
Beş sene önce benzeri bir durum ile karşı karşıya olan Ford tekeli 2013 yılında Büyük Britanya’da iki, 2014 sonunda ise Belçika’nın bir fabrikasını kapatmıştı. Toplam 5 bin 800 emekçinin işten atılması döneminde özellikle Belçika’da büyük direnişler gündeme gelmişti.
Bu kez kalıcı önlemlerin ne olacağı konusunda resmi bir açıklama yapılmamasına karşın Avrupa’daki Getrag ile ortak yapılan şanzıman üretimine son verilmesi gündemde. Fransa’daki şanzıman üreten fabrikanın satılacağına kesin gözüyle bakılırken Köln’deki şanzıman üretiminin ne olacağı konusunda henüz kesinleşmiş bir şey yok.
SUV MODELLERİ AĞIRLIK KAZANACAK
Bu yılın başında limuzin türü araçlarla yeterince kar edilmediğini, AR-GE giderlerinin orantısız yüksek olduğunu ileri süren tekel yönetimi ABD’de ağırlığı SUV modellerine verileceğini ve limuzin modellerinin gerekli olduğunda dışarıdan ithal edilebileceğini açıklamıştı.
Ford ABD’de uyguladığı model politikasını Avrupa ve Çin’de de uygulamaya yönelebileceği bildiriliyor. Buna örnek olarak ise tekelin mali işlerinden sorumlu şefi Bob Shanks’ın Saarlouis’te üretilen C-Max modelinin gerekli olup olmadığı sorusunu ortaya atması gösteriliyor. Ayrıca Romanya’nın Craiova şehrindeki fabrikada B kategorisinde bir SUV modeli üretileceği de bu yılın başında açıklanmıştı. 2017 yılında üretime geçen fabrikada yeni modelin üretimine geçilmesiyle işçi sayısının 1500 artarak 6 bine çıkması bekleniyor.
KAR MARJI YÜKSELMELİ
Hackett Temmuz ayında yaptığı bir açıklamada, 2022 yılına kadar 25,5 milyar dolar tasarruf edeceklerini ve sadece gelecek vaat eden alanlara yatırım yapılacağı açıklamıştı. Özellikle Çin hükümetinin E-Mobil atılımı kararı doğrultusunda elektro araçlara daha fazla yatırım yapılması bekleniyor.
Yaz tatili öncesi yapılan son işyeri toplantısında Ford Almanya şefi Gunnar Herrmann’da tasarruf edilmesi korusunda adım atacaklarını ilan etmişti. IG Metall tarafından işçilerin rapor almalarıyla ilgili hazırlanan bir araştırmadan alıntılar yaparak işçilere konuşan Gunnar, Köln’de rapor alma oranının %11,8 olduğunu, genel otomobil sanayisinde ise bu oranın yarısı kadar, %5,4 olduğunu söylemişti. Bunun kabul edilebilir olmadığını söyleyen Gunnar, kar marji yükselmesi için ABD’nin ciddi adımlar atılmasını beklediğini de sözlerine eklemişti.
BR: DAHA İYİ ÇALIŞALIM
Ford’un Avrupa’da yapısal sorunlarla karşı karşıya olduğunu belirten otomobil piyasası uzmanı Ferdinand Dudenhöfer, “Bu sorunların çözümünde her şey olabilir” dedi. Ford’un ABD’li rakibi GM gibi Batı Avrupa’dan tamamen çekilebileceğini söyleyen Dudenhöfer, Ford merkezinde her türlü senaryonun tartışıldığını ileri sürdü.
2013 ve 14 yıllarında B. Britanya ve Belçika’da fabrikalar kapanırken ortak mücadele edilmesini engelleyen İşyeri Temsilciliği (BR) yaşananlar karşısında çok aciz bir tablo çiziyor. BR şefi Martin Hennig, „IG Metall@Ford“a yazdığı bir yazıda, “BR, şirket yönetimi ile birlikte üretim merkezlerinin korunması için girişim başlattı. Bununla birlikte birçok değişiklik yaşanacak ve hepimizden daha fazla esnek olmamız bekleniyor. Bu görevlerin üstesinden gelmek için birlikte hareket etmeli ve üretim merkezlerimizin korunması için çalışmalıyız” diyor. Hennig’in bu sözlerinden “mücadele edelim” demediği çok net görülüyor. Ford işçilerinin de böyle düşünüp düşünmediğini ise önümüzdeki hafta ve aylarda görülecek. (Köln YH)
Dünyanın en büyük* otomobil tekelleri
Tekel Ciro Araç* İşçi sayısı
1. Volkswagen 230,7 milyar € 10,74 642.292
2. Toyota 210,0 milyar € 10,38 369.124
3. Daimler 164,0 milyar € 3,3 289.321
4. Ford 127,5 milyar € 6,6 200.000
5. G. Motors 118,0 milyar € 6,9 180.000
6. Fiat Chrysler 110,9 milyar € 4,4 237.150
7. Honda 106,0 milyar € 5,2 212.000
8. BMM 98,7 milyar € 2,5 48.127
9. Nissan** 90,0 milyar € 5,6 153.000
10. Hyundai 74,0 milyar € 7,25 110.000
*2017 yılı cirolarına göre, araç sayısı milyon olarak okunacak.
** Nissan tekelinin %44’ü Fransız Renault’a aitken Renault’un ise %15’i Nissan’a ait. Renault Grubu 2017’de tek başına 58,7 milyar € ciro yaptı. Renault ve Nissan ortak olarak ele alındığında 148,7 milyar € ciro ile dünya sıralamasında dördüncü sırada olması gerekiyor. Renault-Nissan ortaklığının üçüncü ortağı daha var: 2016’dan bu yana Renault-Nissan ortaklığı Mitsubishi Motors’un %34’ünü ellerinde bulunduruyorlar. Bu da hesaba katıldığında üçlünün cirosu 166,7 milyar Euro’ya çıkmakta. Otomobil net satışlarında ise üçlü 10,6 milyona araca ulaşmakta. “Alliance 2020” başlığı altına araçlara ortak platform, ortak motorlar vb üretmeyi planlayan birlik 2022 yılına kadar her yıl 10 milyar Euro tasarruf etmeyi planlıyorlar. Renault-Nissan şefi Carlos Ghosn, aynı zamanda Mitsubishi Motors’un da şefi konumunda. Ghosn’un “Allianca 2020”nin hedeflerini açıklarken, 2022 yılında üç otomobil şirketinin 14 milyon araç satacağını ve cirolarını 240 milyar dolara çıkaracaklarını söylemesi de üç şirketin önümüzdeki dönem tamamen birleşecekleri konusunda spekülasyonlara neden olmuştu.
Ford tekeli
Dünya genelinde 61 fabrikası olan tekelin 200 bin civarında çalışanı var ve bunların yarısı ABD’de çalışıyor. Avrupa’da 54 bin kendi çalışanı olan Ford ayrıca Rusya’da Ford Sollers, Türkiye’de Ford Otosan ve Getrag-Ford Transmission gibi ortaklıklarda 15 binden fazla işçi çalıştırmakta. Bunların arasında 11 bin 500 ile en fazla işçi Türkiye’de çalışmakta. Almanya’da ise tekelin 24 bin 900 çalışanı bulunmakta; Köln’de yaklaşık 18 bin 500 emekçi çalışırken 6 bin 400 emekçi de Saarlois’de çalışmakta.