Emeklilik yasasının meclis baypas edilerek onaylanması öfkeye yol açtı. Günlerce grev yapan enerji, petrol ve demir yolu işçileri “Burada bitmeyecek” derken, sendikalar da “Direnişe devam” kararı aldı.
Yıldız EREN / Paris
Fransa’da Emeklilik Yasası meclisten zor kullanarak geçirildi, haftalardır eylemde olanların öfkesi sokağa yansıdı. Macron-Borne hükümetinin mecliste çoğunluğu sağlamayacağını anladığından 49.3 kararnamesiyle, oya sunmadan yasayı geçirdiğini ilan etti. Ülkede öfke sele dönüştü, Paris’te meclis önüne yürümek isteyen işçi ve emekçiler jandarma ve polis barikatıyla karşılanınca protesto saatlerce devam etti. 200’den fazla kişi gözaltına alındı.
Milyonların tepkisine yol açan emeklilik yasa değişikliği senatoda onaylandıktan sonra mecliste son halini alıp milletvekillerinin oyuna sunulacaktı. Ancak hükümete destek veren Cumhuriyetçiler hareketi ve Eski Başbakan Eduard Philipe’in Horizon Hareketi grubu ile milletvekillerinin bir kısmı, halkın ve seçmenlerinin tepkisinden çekindikleri için “çekimser” kalacaklarını veya “karşı oy” kullanacaklarını dile getirince Macron-Borne hükümeti mecliste çoğunluğu sağlayamayacağını anladı. İki gün boyunca başbakanla ve meclisteki grubuyla görüşme yapan Cumhurbaşkanı Macron, son ana kadar anayasanın 49.3 maddesine (Anayasanın hükümete meclisi baypas yetkisi veren maddesi) başvurmayacağını açıklamış, “Meclisi feshetme” tehdidi savurmuştu. Macron son ana kadar meclisten onay alacağını düşünüyordu. 16 Mart’ta meclise sunulan reform taslağının görüşmeleri sonucunda hükümet, yasayı kararname yoluyla geçirmeye karar verdi.
Yasanın bu şekilde onaylanması ülkede geniş tepkiye yol açtı. Sendika konfederasyonlarının temsilcileri meclis önünde yaptıkları açıklamada “Burada kalmayacaklarını” belirterek “direnişe devam” çağrısı yaptılar. Önümüzdeki günlerde de ortalık sakinleşeceğe benzemiyor.
Sendika cepheleri 23 Mart Perşembe günü yeniden eylem çağrısında bulunurken, Paris, Marsilya, Rennes, Lyon, Nantes ve onlarca kentte işçi ve emekçiler “yasanız çöpe” sloganlarıyla yürüdüler. Birçok kentte işçiler emekçiler gençler polis ve güvenlik barikatıyla karşılanınca çatışmalar çıktı. Bazı kentlerde çatışma ve gösteriler bütün gece sürdü.
Parlamentoda grubu olan Fransa Boyun Eğmeyenler Hareketi, Yeşiller Grubu, Fransız Komünist Partisi ve Sosyalist Parti milletvekilleri hükümetin düşürülmesi için soru önergesi vereceklerini açıkladılar.
HAREKET RADİKALLEŞİR Mİ?
Fransa’da emeklilik yaşının 62’den 64’e yükseltilmesi için daha önce defalarca denenen yasa girişimleri tepkiyle karşılanınca geri çekilmek zorunda kalmıştı. Uzun yıllardan beri işçi ve emekçilerin mücadelesiyle rafa kaldırılan yasa 10 Ocak’ta tekrar ortaya çıkarılmıştı.
Uzun yıllardan beri ilk defa bütün sendika konfederasyonları ortak cephe oluşturdular. Son olarak geçtiğimiz salı günü işçi ve emekçilerin, memurların sendika federasyonlarının birliği ve ortak hareketiyle düzenlenen 8. genel eylem gününe milyonlar katıldı.
Birçok şehirde günlerce greve çıkan enerji, petrol ve demir yolu işçileri “Burada bitmeyecek” derken sosyal hareketin devam etmesini talep ediyorlar. Paris’te grevde olan temizlik işçilerinin depolarına jandarma müdahalesi ise tepki topladı.
Sendika konfederasyonları kolektifi, yasanın meclisin onayına sunulmadan zor yoluyla kullanarak geçirilmesinin sosyal hareketi daha radikalleştireceğini belirtiyorlar. Fransa sosyal hareketinin öfkesi kolayca dinmeyecek.
