Hessen eyaleti, “DİTİB’in bağımsız bir kurum olmadığı, doğrudan Ankara’ya bağlı olduğu” gerekçesiyle, İslam din dersini okutma yetkisini geri aldı. Yıllardır bilinen DİTİB-Ankara bağlantısının geç te olsa fark edilmesinin diğer eyaletlerdeki uygulamaları da etkileyebileceği tahmin ediliyor.
Hessen Eğitim Bakanı Alexander Lorz, “Diyanet İşleri Türk İslam Birliği’nin (DİTİB) Türk hükümetinden bağımsız olmadığı yönündeki şüphelerin giderilememesi nedeniyle” din dersleri ile ilgili işbirliğine son verme kararı aldıklarını açıkladı. Eyalette bundan sonra İslam okulu projesinin deneneceği ifade edildi.
DİTİB Hessen’den yapılan açıklamada ise karardan dolayı duyulan hayal kırıklığı dile getirilerek “DİTİB ile ilgili iddiaların savunulur bir tarafı olmadığı” iddia edildi. DİTİB‘in bağımsızlığı ile ilgili şüpheleri gidermek için yapısıyla ilgili birçok soruya yanıt vermesi ve belgeler ibraz etmesi gerekmişti.
Hessen Eğitim Bakanı Lorz, DİTİB’in bağımsızlığı ile ilgili şüpheler hakkında yaptığı açıklamada “Bugünkü bakış açısıyla eksiklerin yakın zamanda tamamlanması beklenmemeli” diyerek aldıkları kararı duyurdu.
UZMANLAR BAĞIMSIZ OLMADIĞINA DAİR RAPOR VERDİ
Lorz kararı alırken DİTİB Hessen’in sunduğu belgeleri dikkatle incelediklerini ve uzman görüşü aldıklarını belirtti. Raporlar, İslam Bilimci Prof. Mathias Rohe, Anayasa Hukukçusu Prof. Josef Isensee ve Türkiye uzmanı Dr. Günter Seufert tarafından hazırlandı. Bakan DİTİB Hessen ile iletişim kanallarının açık olacağını ancak Bonn’dan anayasa hukukçusu Josef Isensee’nin raporuna göre de „Türk hükümetinin DİTİB’e bağımsızlık vermesinin“ zor olduğunu söyledi.
Rapora göre DİTİB Hessen „emir komuta zincirinin son halkası“ olarak Diyanet’e bağlı ve Diyanet de Türkiye Cumhurbaşkanının etkisinde. Raporda böyle bir organizasyon şemasında DİTİB Hessen’in ihtiyacı olan minimum kurumsal bağımsızlığa sahip olmadığı kaydediliyor.
Karardan eyaletteki 56 ilkokulun ve 12 orta dereceli okulun etkileneceği duyuruldu. Hessen eyaleti, okullarda İslam din dersi için 2012’de yetkiyi tek başına DİTİB’e vermişti. Diğer eyaletlerde ise İslam din dersi yetkisi DİTİB’in de üyesi olduğu Müslümanlar Merkez Konseyi’ne (KRM) verilmişti. Lorz, Ahmediye cemaati ile yapılan işbirliğinin bu karardan etkilenmeyeceğini duyurdu.
DİĞER EYALETLERİ DE ETKİLEYECEK
Hessen eyaleti tarafından alınan bu kararın ileride diğer eyaletleri de etkileyebileceği tahmin ediliyor. Baden-Württemberg eyaleti de 14 yıl sonra din derslerini masaya yatırarak, DİTİB’in yer almadığı bir vakıf modeli üzerinden yola devam etme kararı aldı. Türkiye kökenlilerin yoğun olduğu Kuzey Ren-Vestfalya hükümeti de DİTİB’in ağırlığının azaltıldığı, farklı cemaatlerin de üye sayısından bağımsız DİTİB ile aynı ağırlığa sahip olacağı bir modeli deniyor. Kuzey Ren Vestfalya daha önce DİTİB ile işbirliğini kesmeyi gündeme almıştı. Bu çerçevede DİTİB; İslam Toplumu Milli Görüş (IGMG) ve Süleymancılar olarak bilinen İslam Kültür Merkezleri’nin (İKM) üyesi olduğu KRM ile işbirliği bitirilebilir.
Bavyera’da ise zaten yıllardır Müslüman cemaatlerin söz sahibi olmadığı, devletin sunduğu bir İslam din dersi uygulaması geçerli.
ANKARA’NIN EMRİNDEKİ “AJAN İMAMLAR”
Almanya’da 900’den fazla camisi ve Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından Ankara’dan gönderilen yaklaşık bin imam ve din görevlisi bulunan DİTİB, Avrupa’daki en büyük Müslüman çatı kuruluşu olma özelliği taşıyor. İmamlar Diyanet İşleri Başkanlığı çalışanları olup, maaşlarını Ankara’dan alıyor. Diyanet’in, 15 Temmuz darbe girişiminden sonra Almanya’daki imamları ajan olarak kullanmaya çalıştığı da ortaya çıkmış ve bu geniş tartışmalara yol açmıştı.
Federal İçişleri Bakanlığı, DİTİB’deki gelişmeleri yakından izlediğini ve gerekli gördüğü durumlarda eleştirilerini de dile getirdiğini belirtiyor. DW Türkçe’ye bir açıklama yapan bakanlık, DİTİB’in personel ve yapısal açıdan Cumhurbaşkanı Erdoğan’a bağlı olan Diyanet İşleri Başkanlığı ile yakın ilişkisinin geçmişte de şimdi de eleştirel görüldüğünü vurguluyor. (YH)
