2020, tüm dünyada Beethoven Yılı ilan edildi. Eserleri hala en çok dinlenilen klasik müzik bestecisi olan Beethoven, aynı zamanda klasik müziğin popstarı olarak tanınıyor. Bu büyük sanatçıyla ilgili bazı bilgileri topladık:
Doğum tarihi ve ilk yılları
Beethoven’ın doğum tarihi tartışmalı. Bilinen 17 Aralık 1770’de Bonn’da vaftiz edildiğidir. Bu nedenle 17 Aralık doğum tarihi olarak kabul edilir. Çocukken piyano, org ve keman çalmayı öğrendi. İlk konserini yedi yaşında verdi. 12 yaşındayken „bir bebeğe şarkı“, daha sonra „bir fino köpeğinin ölümüne doğru“ gibi komik isimlere sahip eserler besteledi. 1792’de Viyana’ya taşındı ve hayatının sonuna kadar orada kaldı. 26 Mart 1827’de 56 yaşında, muhtemelen karaciğer sirozundan öldü.
Beethoven ve kadınlar
Bu konu da Beethoven araştırmalarında bir sır olarak kalan konular arasında.Beethoven hiç evlenmedi. Alman opera sanatçısı Elisabeth Röckel için en ünlü piyano eseri „Für Elise“i yazdığı söyleniyor. Bazı bilgilere göre ona evlenme teklif etti. Arkadaşı Franz Gerhard Wegeler şöyle yazıyor: „Viyana’da Beethoven her zaman aşıktı.“ Beethoven’ın malikanesinde, tarihe „ölümsüz bir sevgili“ olarak geçen bilinmeyen bir kadına aşk mektupları bulundu. Kim olduğu tam olarak bilinmese de sır perdesi aralanmış gibi görünüyor. Ünlü Brentano ailesinden evli bir kadın olan Antonie Brentano adı son biyografilerde yer alıyor.
İnsan olarak Beethoven
Temizlenmemiş tencere öğleden sonra hala piyanosunun altında durmaktaydı, el yazmaları arasında yiyecek artıkları vardı. Görünüşü bakımsız, yüzü sivilceli olarak tanımlanır. Gençliğinde, bestekar olarak tanındığı ilk yıllarda mutlu bir Rheinlandlı gibi davrandığı halde, yaşlılıkta huysuz ve takıntılı biriydi. Kendisi bunu „Heiligenstadt Vasiyet“ inde bu durumunu sağırlığına bağladı. Kardeşinin ölümünden sonra yanına aldığı yeğeni Karl’ı o kadar sert yetiştirdi ki, çocuk amcasının yanından ayrılabilmek için intihar girişiminde bulundu.
Romantizmin öncüsü
Beethoven ile Viyana klasisizmi dönemi sona erdi. Dağınık saçlı besteci müzik alanında bir devrimci ve romantizmin öncüsü olarak kabul edilir. Enstrümental bir eser olan 9. Senfoni’de koro kullandı. Bu o zamana kadar klasik bir senfonide görülmeyen bir şeydi. Tiyatral besteler yaptı ve 5. Senfoni’sinin başlangıcında olduğu gibi uzun temalar yerine yüksek tanınma değerine sahip kısa motifler seçmeyi tercih etti. Beethoven, senfoniler, piyano konserleri, yaylı çalgılar dörtlüsü ve bir opera olmak üzere 240 eser bıraktı.
Dahi ve mükemmeliyetçi
Beethoven bir mükemmeliyetçiydi. Çağdaşları için değil, gelecek nesiller için beste yaptı. Tekrar tekrar çalışmalarını iyileştirdi, gece geç saatlere kadar çaldı ve düzeltti. Gelecek nesiller için yazmayı başardı: Bugün Beethoven dünya çapında en çok çalınan bestecilerden biri. Yaşamı boyunca bestelerinden kazandığı parayla hayatını sürdürdü. Zamanının siyasi yöneticilerinin ısmarladığı çalışmalar da para kazanmasına yol açtı.
Tek operası: Fidelio
Beethoven’ın 1805’te ilk kez sahnelenen tek operası olan“Fidelio“, Peter Freiherr von Braun’un siparişi üzerine bestelendi. Konusu Fransız Devrimi dönemindeki gerçek bir olaya dayanmaktadır. Erkek kılığına giren kahraman bir kadın, kocasını Jacoben hapishanesinden kurtarır. Bu arada, müzikal duraklama işareti de (Kardeş kardeşlerini arıyor) „Fidelio“ dan çıktı.
Beethoven ve devrim
Beethoven sadece müzikle değil, felsefe, edebiyat ve siyasetle de ilgilendi. Erken müzikal döneminde, insanlarda kahramanlığı öne çıkarmayı, canlandırmayı bilinçli şekilde tercih etti. Fransız Devrimi’ne hayranlık duymaktaydı ve 3. senfonisi „Eroica“ yı Napolyon’a adadı. Napolyon 1804’te kendini imparator olarak taçlandırdıktan sonra, Beethoven eserin bu ithafın bulunduğu baş sayfasını öfkeyle yaktı.
Beethoven’in senfonileri: Ta ta ta taa!
Beethoven’ın 1808’de bestelediği 5. Senfoni’sinin başlangıcı dünyaca ünlüdür: ta ta ta taa! İlk cümlede sadece dört notaya ihtiyaç duyar. Beethoven toplam dokuz senfoni yazdı – 41’in üzerinde besteleyen Mozart’a kıyasla bu sayı çok azdı. Her büyük orkestranın standart repertuarında dokuz senfoninin hepsi yer alır. Beethoven’in senfonileri o kadar kapsamlı ve güçlüydü ki ardından gelen besteciler onunla yarışmaktan çekindiler. Dokuz sayısı da sonraki bestecilerin eserlerinde önemli bir rol oynadı: Örneğin Gustav Mahler veya Anton Bruckner yeni bir dokuzuncu senfoni besteleyemediler.
Başarıda ölçek: Beethoven’ın 9. senfonisi
Dokuzuncu Senfoni, Schiller’in ‚Neşeye övgü‘ şiirinden yapılan koroyla daha da ünlendi. Beethoven eseri bestelediğinde sağırdı. 7 Mayıs 1824’teki prömiyerdeki çılgın alkışları duyamadı. Dokuzuncu Senfoni’nin etkisi bugüne kadar devam ediyor. 1970 yılında, dünya çapında liste başı olan pop hit „Neşe için şarkı“ için bir şablon görevi gördü. Enstrümantal versiyonu 1985’ten beri Avrupa Birliği’nin marşı oldu.
Sağır bir besteci
Beethoven, 27 yaşındayken kulağı az duymaya başladı. 48 yaşında tamamen sağırdı ve bir de Tinnitus-kulak çınlaması geçirdi. Son araştırmalara göre, sağırlığının nedeni bir fare piresi tarafından bulaştırılan tifüs mikrobuydu. Yine de beste yapmaya devam etti. Beethoven’ın mutlak bir kulağı vardı, böylece beyninde sesleri ve uyumlarını canlandırabiliyordu. O dönem tedavisi mümkün olmadığından çok acı çektiği ve kulak enfeksiyonlarıyla yaşadığı biliniyor. Kimseyi beğenmez veya egzantrik olduğu için değil bu nedenle yalnızlığı tercih etti, inzivaya çekildi.
Hazırlayan: Semra Çelik
