Metal ve elektrik işkolunda görüşmelerde bir sonuç alınamadı. Metal patronları ikinci tur görüşmelerde 9 ay sıfır zam ve reel ücretlerin düşmesini sağlayacak bir teklifte bulundular. Bütün TİS bölgelerinde yapılan eylemlerde metal işçileri mücadeleye hazır olduklarını gösterdiler. 29 Ekim’den itibaren yaygın uyarı grevleri başlayacak. Diğer yanda IG Metall yönetimi TİS komisyonlarıyla düzenlenen toplantılarda komisyon üyelerini kötü bir uzlaşmaya hazırlıyor.
SERDAR DERVENTLİ
Dört milyona yakın işçi ve emekçinin çalıştığı metal ve elektrik sanayisinde ikinci tur ücret toplu iş sözleşmesi (TİS) görüşmelerinden bir sonuç alınamadı. Metal patronları bütün TİS bölgelerinde yapılan ikinci tur görüşmelerde reel ücretlerin erimesini içeren bir teklifte bulundular.
Sunulan teklife göre sözleşmenin ilk dokuz ayında ücretler dondurulacak, 1 Temmuz 2025’te yüzde 1,7 ve 1 Temmuz 2026’da yüzde 1,9 ücret artışı. Metal patronları imzalanacak olan sözleşmenin 31 Aralık 2026’ya kadar, tam 27 ay yürürlükte kalmasını istiyorlar. Metal patronları çıraklar için ise herhangi somut bir teklif sunmadılar. Sununla teklifte sadece, “çırakların maaşları da bu süre için belirli bir miktar düzeyinde artabilir” denildi.
Diğer yanda metal patronları, “T-ZUG B” adı altındaki ek ödemenin (yaklaşık yıllık 600 euro dolayında) ekonomik nedenlerden dolayı ödenip ödenmeyeceğine veya ne kadar erteleneceğine bundan böyle işletmelerin tek başlarına karar vermesini istiyorlar. Şimdiye kadar işletmeler ekonomik gerekçeleri ileri sürüp sendikayla görüşme masasına oturup özel bir anlaşma imzalıyorlardı. Eğer sendika bu görüşmede ikna olmazsa “T-ZUG B” ödemesi uygulamasında bir değişiklik yapılmıyordu.
Sunulan teklif bütün TİS bölgelerinde sendika tarafından “ücret artışı ödemesi geç, düzeyi düşük ve sözleşme süresi çok uzun” olarak reddedildi. IG Metall görüşmelerde 12 aylık bir sözleşme dönemi için ücretlerin yüzde 7 yükseltilmesini, çırakların maaşlarına ise 170 euro zam yapılmasını talep ediyor.
İŞÇİLERİN HARCAMALARI HIZLA ARTIYOR
“Phoenix” kanalına 22 Ekim günü demeç veren IG Metall Genel Başkanı Christiane Benner, işverenlerin TİS görüşmelerindeki tutumunu eleştirdi. “İç piyasayı harekete geçirecek bir teklife ihtiyacımız var” diye konuşan Benner, sendikanın daha iyi bir teklif beklediğini söyledi. Benner, “İşçi arkadaşlarımız süpermarkette alışveriş ederken dört sene öncesine kıyasla kasada yüzde 34 daha fazla harcama yapmak zorunlar. Kira ve kira yan giderleri, enerji harcamaları da olduğu yerde kalmadı. Bütün bunların üstesinden gelebilmeleri için çalışanların ücret artışına ihtiyaçları var” dedi.
TİS görüşmelerinin devam ettiği bölgelerdeki IG Metall yöneticileri sunulan teklif karşısında adeta hayal kırıklığı yaşıyorlar.
IG Metall Berlin-Brandenburg-Saksonya Bölge Başkanı baş müzakerecisi Dirk Schulze, Leipzig’de yapılan ikinci tur görüşmelerin ardından yaptığı açıklamada, işverenlerin teklifinin çalışanların durumunu göz ardı ettiğini vurguladı. Schulze, “İşverenler tarafından sunulan teklif krizi derinleştirici nitelikte” dedi.
IG Metall Küste Bölge Başkanı ve baş müzakerecisi Daniel Friedrich ise, “Hızlı bir anlaşma için çaba gösterileceği duyurulmasına rağmen, işveren tarafında şahin kanat galip gelmiş görünüyor. Bu durum hızlı bir şekilde iyi bir çözüme ulaşılmasını zorlaştıracak” dedi.
Baden-Württemberg’de ikinci tur görüşmeleri öncesinde Ludwigsburg’da 6 bin olmak üzere eyalet genelinde toplam 10 bin işçi gösterilere katıldı. IG Metall Baden-Württemberg Bölge Başkanı ve baş müzakerecisi Barbara Resch, “Bugünkü eylemler işverenlere güçlü bir sinyal verdi ve neler yapmaya istekli olduğumuzu ve yapabileceğimizi gösterdi. Şirketlerin başarısına her gün katkıda bulunan çalışanlar daha fazlasını hak ediyor. İşverenlerden önemli bir iyileştirme talep ediyoruz. Şimdi şirketlerde uyarı grevlerine hazırlanıyoruz” dedi.
KÖTÜ UZLAŞMAYA HAZIRLIK
Gazetemize ulaşan bilgilere göre eyaletlerdeki Büyük TİS Komisyonlarında (GTK) sendika genel merkezi komisyon üyelerini kötü bir uzlaşmaya hazırlıyor.
İkinci tur görüşme öncesinde yapılan bütün GTK toplantılarında Almanya’da ekonomik gidişatın iyi olmadığı, birçok şirketin yüksek enerji fiyatlarından dolayı üretimi ülke dışına taşıdığı veya taşımaya hazırlandığı, iflas eden ve iflasın eşiğine gelen şirketlerin yüksek seviyede seyrettiği, kısa çalışmaya çıkan ve kısa çalışma başvurusu yapan şirketlerin sayısında artış olduğunu belirten uzmanlar, “Almanya’da sanayisizleşme tehlikesi giderek büyüyor” görüşünü savunuyorlar.
Metal ve elektro işkollarında sipariş girdilerinin düştüğü, üretim kapasitelerinin kullanılmadığını gösteren grafiklerle komisyon üyeleri sendika bürokrasisinin hedeflediği kötü bir uzlaşmaya hazırlanıyorlar.
Aynı toplantılarda Almanya’yı üretim merkezi olarak korumanın ve sanayisizleşmenin önüne geçmenin yolu olarak ise devletin, yüzlerce milyarlık “dönüşüm fonu” (“Transformationsfonds”) oluşturması talep ediliyor.
ÜST SEVİYEDE YAKINIYORLAR
Baden-Württemberg’deki Metal İşverenleri Başkanı Harald Marquardt, Handelsblatt gazetesine verdiği bir demeçte eyaletteki metal şirketlerinin yüzde 40’ının net kâr marjlarının yüzde 2 dolayında olduğunu söylerken, “Bu ölmek için çok fazla ve ama hayatta kalmak için ise çok az” dedi. IG Metall GTK toplantılarında net kâr marj ortalamasının yüzde 2,4 olduğunu belirterek aynı propagandayı sürdürüyor.
2023/24 bilanço yılında net kâr marjlar söylenen düzeyde olabilir. Ama geride bırakılan yıllarda metal ve elektro sanayisi için adeta altın yıllardı ve tekellerin ve şirketlerin kasalarında milyarlarca “dağıtılmamış kârlar” (“Gewinnrücklage”)* bulunuyor. Bugün uçurumun kenarındaymış gibi davranan Volkswagen tekelinin 2023 yılı bilançosunun dağıtılmamış kârlar hanesinde 137 milyar euro bulunuyordu.
METAL İŞÇİLERİ ÜCRET ARTIŞI İSTİYORLAR
Her ne kadar enflasyon şu an yüzde 2 dolayında seyretse de bu işçi ve emekçi kitlelerinin yaşam koşullarının iyileştiği anlamına gelmiyor, sonuçta geçmiş yılların ücret kayıplarının etkileri devam ediyor. Dolayısıyla geniş emekçi kitleleri arasında yüksek ücret talebi beklentisi var. En azından bu ücret artışının hissedilebilecek ölçüde olması gerekiyor – işçiler bunun için süresiz grev dahil mücadeleye hazırlar.
İşçiler bu tutumlarını değişik bölgelerde yapılan gösterilerde taşınan döviz ve pankartlarda
Ücretlerin ciddi bir düzeyde yükselmesi çıraklar ve genç işçiler açısından çok daha önemli. Özellikle başta kiralar olmak üzere genel yaşam şartlarının daha pahalı olduğu büyük şehirlerde yaşayan genç işçiler yaşam koşullarının iyileştirilmesi için mücadeleye hazırlar. Taleplerin fabrikalarda tartışıldığı dönem üç yüz euroya varan talepleri ileri süren çıraklara değişik yol ve yöntemlerle 170 euro dayatılmıştı. Şimdi gençler en azından 170 euro aylık zammı elde etmek için mücadele ediyorlar.
*Hissedarlara yönelik kâr payı ödemelerine ayrılmayıp işletmede alıkonulan kazanç paylarıdır. İşletmeler, temettü olarak dağıtılmayıp işletme içinde alıkonulan bu kazançlar yoluyla oto-finansman imkanına kavuşurlar, hissedarlar bu yolla haklarını saklı tutarak ileride dağıtılmayan kârlardan artı bir gelir beklerler.
