Otomobil sanayisinde kısa çalışmaya çıkarılanları sayısı artıyor. Opel’de Ekim ayından bu yana kısa çalışma uygulanırken Ford Köln’de kısa bir süre önce kısa çalışmaya çıktı. 2008 krizinde sermayeye “ilaç” gibi gelen kısa çalışma bu kez de sorunları hafifletecek mi? Hükümet, kısa çalışma süresini tekrar 24 aya uzattı. “Tarihsel önemdeki değişikliklerden” söz eden IG Metall, “dönüşüm bizsiz olmaz” diyerek “gelecek sözleşmeleri” imzalamak istiyor.
Güney Avrupa ve Büyük Britanya’nın (BB) piyasalarının zayıf olması, BB’nin AB’den çıkması genel olarak otomobil piyasasını olumsuz etkilerken Ford ve Opel(PSA) gibi Avrupa genelinde yıllardır sorunlarla becelleşen tekellerin durumu daha kötü. Otomobil piyasasındaki çalkantılar Almanya’daki otomobil sektörünü olumsuz etkilemeyi sürdürüyor.
KÖLN’DE 2200 İŞÇİ KISA ÇALIŞMADA
Köln Ford’da üretilen Fiesta modelinin satışlarındaki düşüş nedeniyle 2 bin 200 civarında işçi kısa çalışmaya başladı. Ford tarafından verilen bilgiye göre şimdiye kadar haftada beş gün olan üretim dört güne düşürüldü. Kısa çalışma için Çalışma Dairesi’ne yapılan başvuruda Ekim ayına kadar süre istendiği belirtilen açıklamada, Mayıs ayında değerlendirme yapılacağı ve kısa çalışma konusunda yeniden karar verileceği bildirildi.
İşyeri Temsilciliğine yakın çevrelerden edindiğimiz bilgilere göre Mayıs ayında kısa çalışmaya son verme ihtimalinin zayıf olduğu belirtilirken çalışılmayan günlerin ikiye çıkarma ihtimalinin daha yüksek olduğu bildirildi.
OPEL’DE EKİM AYINDAN BU YANA KISA ÇALIŞMA
Rüsselsheim’deki Opel’de işçilerin önemli bir bölümü Ekim ayından bu yana kısa çalışmadalar. Üretimde 2 bin 600 işçisi olan Opel’de kaç işçinin kısa çalışmada olduğu konusunda ise açıklama yapılmadı. Genel olarak Opel Rüsselsheim’in geleceği belirsizliğini koruyor. Daha önce orada üretilen Zafira modeli tamamen durduruldu, Insignia modelinin satışları 2019 yılında yüzde 28,5 düşerek 50 bin 999’a olarak gerçekleşti.
Fransız PSA tekeline bağlı olan Opel Rüsselsheim’de Mart ayına kadar kısa çalışma devam edecek. Ancak burada da kısa çalışmanın uzatılacağı yönünde söylentiler devam ediyor. Fabrikanın tam kapasite çalışmasını güvenceye alacağı ileri sürülen modellerin üretiminin ertelenmesi kısa çalışmanın söylentiden çok kesin olacağını gösteriyor. Yeni açıklamaya göre Astra modelinin üretimi Kasım 2021’de, Astra Spor Tourer modelinin üretimine ise Mayıs 2022’de başlanacak.
METAL SEKTÖRÜ GENEL OLARAK SORUNLU…
Metal İşverenleri Birliği Gesamtmetall’in yayınladığı ekonomik raporda, Alman metal ve elektrik endüstrisinde sipariş girdileri düşüyor. “2019 yılını, metal ve elektrik endüstrisinde yüzde 5’lik bir düşüşle kapandı. Verilerde değişiklik olmazsa bu yılı, 2009’daki ekonomik krizden sonra en büyük eksi olacak” denildi.
Haftalık ekonomi dergisi WirtschaftsWoche’ye göre 2019, imalat sanayisi açısından bir durgunluk yılıydı ve 2020’de bir iyileşme görünmüyor. Bu durumun kısa çalışma olarak istihdama yansıdığı belirtilen haberde, “Ekim 2019’da metal ve elektrik endüstrisinde 72 bin 700 işçi kısa çalışmadaydı. Bunları ise 6 bin 624’ü ise otomotiv sektöründeydi” denildi.
Federal Çalışma Dairesi (BA) tarafından yayınlanan raporlarda Kasım 2019’da Almanya genelinde 96 bin işçinin kısa çalışmada olduğunu belirtiliyordu. BA, bu rakamın Ocak ayında 107 bine çıkması, Şubat ayında ise 117 bine çıkmasını bekliyordu. 2008/2009 döneminde, 1,5 milyon işçi kısa çalışmaya çıkmıştı. Bundan sonra ise 2013 yılında ise 103 bin işçi kısa çalışmaya çıkmıştı.
Federal Hükümet 29 Ocak günü aldığı bir kararla 12 ay olan kısa çalışma parası ödeme süresini 24 aya çıkarmıştı. 2008-2009 döneminde de kısa çalışma parası ödeme süresi geçici olarak 24 aya çıkarılmıştı. Kısa çalışma parası olarak işçilere net ücretlerinin yüzde 60’ı ödeniyor. Bazı işletmeler bunun üzerine ek olarak bir miktar daha ekliyorlar.
Çin’deki gelişmelerin dünya genelinde başta otomobil piyasası olmak üzere geniş bir alana yansıması bekleniyor. Buna bağlı olarak otomobil tedarikçileri de zor bir dönemden geçiyor. Aralık ayında Continental, Bosch, Schaefler gibi büyük tekellerin yanı sıra çok sayıda küçük ve orta ölçekli tedarikçi firmada kısa çalışma gündemde.
“DÖNÜŞÜM BİZSİZ OLMAZ”
IG Metall sendikasına göre otomobil endüstrisi dönüşümün tam ortasında. Bunun, dijitalleştirme veya elektrikli arabalara geçiş nedeniyle somut olarak birçok iş pozisyonunun gereksiz olacağı anlamına geldiğini belirten sendika “dönüşüm süreci bizimle şekillenmeli” diyor.
IG Metall, Almanya’daki işçilerin dönüşüm süreciyle birlikte gündeme yeni görev ve işler için yetiştirilmesini talep ediyor. Bu nedenle kısa çalışma dönemleri için “dönüşüm ödeneği” yani “dönüşüm kısa çalışma parası” talep ediyor. Kısa çalışma dönemlerinde işçileri eve göndermek yerine şirketin kalifiye elaman güvenliğini sağlamak için işçilerin kalifikasyonu artırılması için kurslar verilmesini istiyor. IG Metall’e göre şu anki işlerin önemli bir kesimi ortadan kalkacak, ancak yaratılacak olan yeni işler de çalışmak için ise kalifikasyonun artırılması gerekiyor. IG Metall’in yayınladığı broşürlerde, “Her şeyden önce, çalışanların faaliyetleri ve yeterlilik gereksinimleri önemli ölçüde değişecektir. Yeni nitelikler gerekli olacak, mevcut olanlar kısmen devalüe edilecek ve edinilen beceri ve yeteneklerin yarılanma ömrü azalacak” dedi. Sadece Almanya’da, işlerin yüzde 18,4’ü otomasyon nedeniyle tehdit altında olduğu belirtilen broşürlerde işlerin yüzde 35,8’inde dijitalleşme nedeniyle gereksinimlerin önemli ölçüde değişmesi muhtemel olduğu belirtiliyor.
“Tarihsel öneme sahip altüst oluşların eşiğindeyiz” denilen broşürde, “Bunun üstesinden gelebilmek için işverenlerin, devletin ve çalışanların ortak çabaları gerekmekte” görüşü savunuluyor.
