Türkiye’de 14 Mayıs’ta yapılacak cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimleri için ilk oylar 27 Nisan sabahı erken saatlerden itibaren yurt dışı temsilciliklerinde ve gümrük kapılarında kullanılmaya başlandı. 9 Mayıs’a kadar sürecek oy kullanma öncesinde pek çok kentte toplantılar, bilgilendirme etkinlikleri yapıldı.
Resmi verilere göre, yurt dışı seçim sandıklarında 3 milyon 416 bin 98 Türkiye Cumhuriyeti vatandaşının oy kullanma hakkı var. Yarısından fazlasının sandık başına gitmesi bekleniyor. Yüksek Seçim Kurulunun son verilerine göre, yurt dışında en fazla seçmen Almanya’da. Toplam 1 milyon 501 bin 152 seçmen var. Bu nedenle yurt dışından gelecek oylarda Almanya’nın tayin edici olduğu söylenebilir.
Alman hükümeti, daha önce Türkiye’den gelen siyasetçilerin kutuplaştırma ve gerilimi arttıran, birlikte yaşamı zorlaştıran açıklamaları nedeniyle, seçim kampanyasına sınırlamalar getirdi. Türkiye’den gelip Almanya’da seçim propagandası yapmak isteyenlerin üç ay önceden izin alması gerekiyor.
Bu kez, daha önceki seçimlerden farklı olarak liderlerin katıldığı açık hava ya da kapalı salon toplantıları yapılmadı. Sadece, dernek ve cemaatlerin kendilerine yakın partiler lehine yürüttüğü çalışmalar söz konusu. Bu konuda dezavantajı avantaja çevirmeyi başaran tek partinin HDP/Yeşil Sol Parti olduğunu söylemek gerekiyor. Haklarında arama ve tutuklama kararı çıkarılan HDP’li siyasetçilerin bir bölümü Avrupa ülkelerinde sürgünde yaşamak zorunda bırakıldı. Seçim kampanyası şimdi sürgündeki vekillerin omuzlarında yürüdü. Neredeyse her gün bir yerde toplantı ya da etkinlik yapıldı. Bu doğal olarak seçmenleri de motive etti.
26 YERİNE 17 KENT
2018’de Almanya’daki 1.44 milyon seçmenin yüzde 45’i sandık başına gitmişti. Bu seçimlerde sandıkların kurulduğu kent sayısı artırıldı. İlk etapta 26 olarak ilan edilen oy kullanma işlemi, Almanya’nın izin vermemesi üzerine 16’da düşürüldü. Eski konsolosluk bölgelerine Aachen, Bremen ve Regensburg eklendi. Daha önce ilan edilen Bielefeld, Dortmund, Fulda, Siegen, Limburg, Kiel, Mannheim, Saarbrücken ve Ulm’da ise oy kullanılamayacak. YSK, Kassel’de 29 Nisan-4 Mayıs tarihleri arasında oy kullanılabileceğini açıkladı.
Oy kullanılan ülke ve kent sayısının artırılması ilk etapta Erdoğan’a yarayacak gibi görünüyor. Zira geçmiş seçimlerde alınan yüksek oyun benzer seyirde devam edeceğinden hareket ediliyor. Ne var ki bu seçimlerde hava tersi yönde esiyor.
Muhtemelen seçimlerden sonra bir kez daha Almanya ve Türkiye basınında, Türkiye kökenli göçmen seçmenlerin neden en fazla Erdoğan’a destek verdiği tartışılacak. “Madem Erdoğan’ı o kadar seviyorsunuz Türkiye’ye dönün” denilecek. Nedenleri anlamadan sonuçlar üzerinden yapılacak her değerlendirmenin Erdoğan’ın işine yaradığını bugüne kadar gördük ve bu günlere geldik. Dolayısıyla sonuçtan önce nedenler üzerinde kafa yormak, çözümler üretmek daha önemli.
NEDEN ERDOĞAN’A OY VERİYORLAR?
Yurt dışında Erdoğan’a desteğin Türkiye ortalamasının üzerinde neden oy aldığını birkaç başlık altında sıralamak mümkün:
Birincisi; yurt dışında yaşayan seçmenler Türkiye içindeki ekonomik yıkımı doğrudan yaşamadıkları için, oy kullanırken ekonomideki kötü gidişat seçenekler arasında pek yer almıyor. Gelişmeleri yakından izleyenler ise yıkım tablosuna göre karar veriyor.
İkincisi; bu grupta etnik ve dini gerekçelerle Erdoğan’ı bu değerlerin en iyi savunucusu olarak görenler bulunuyor. Türkiye kökenli göçmenlerin dini ve milli değerlerini suistimal ederek siyasi ve ekonomik güç devşiren kesimlerin etkisi altında bulunan emekçiler, halen aynı saiklerle hareket ediyor. Yılda bir Türkiye’ye gitseler de Erdoğan döneminde yapılan köprüler, otobanlar, havaalanları, gökdelenler gururlarını okşuyor. Yıllardır yaşadıkları Almanya’da “Sizde neden yok” şeklinde küçümsenenler, şimdi “Bizde daha güzeli var” gururuyla kendilerini savunuyorlar. Üstelik yapılan yolların, köprülerin, havaalanlarının yabancı sermayeyle yap-işlet-devret modeliyle yapılması, gelirlerinin olduğu gibi bu şirketlere gitmesiyle pek ilgilenmiyorlar. Gördükleri onlar için yeterli olabiliyor. Ayrıca Batılı güçlü devletlerin Türkiye’nin büyüyüp gelişmesini istemediği yargısı da, Batı karşıtlığını sık sık kullanan Erdoğan iktidarının etkisini büyüten bir başka neden olarak görünüyor.
Üçüncü ve en önemli neden ise yaşadıkları ülkede karşı karşıya kaldıkları ayrımcılık, ırkçı saldırılar ve bunun yarattığı dışlanmışlık hissi, İslam ve yabancı düşmanlığına karşı Erdoğan’ı bir kurtarıcı ya da “Ey Avrupa” diye meydan okuyan olarak görmeleri. “Nerede bir Türk varsa orada biz varız” söylemi üzerinden kurulan, zaman zaman Batı karşıtlığıyla desteklenen “diaspora politikası”, gelinen yerde Avrupa ülkelerinde yaşayan Türkiye kökenli göçmenlerin lehine değil aleyhine dönüştü. Bu yaklaşım özellikle Erdoğan yanlılarını içinde yaşadıkları toplumlardan kopardı, içe kapattı ve yalnızlaştırdı.
AKP’deyken “diaspora politikası”nı geliştiren, sözcülüğünü yapan, şimdi de Deva Partisinde siyaset yapan Mustafa Yeneroğlu, nitekim bu gerçeği yayımladığı “yurt dışı eylem planı”nda kabul etti. Türkiye’de rejim otoriterleştikçe Türkiye kökenli göçmen emekçilerin sorunlarına bir yenisi ekleniyor. Demokrasi, insan hakları, özgürlükler, eşit haklar yönünde adımlar atıldığında ise yaşamlarının kolaylaşacağı açıktır.
Bu nedenle Almanya başta olmak üzere dünyanın neresinde olursa olunsun, emek, özgürlük, demokrasi ve barış için atılan her oy, yurt dışında Türkiye kökenli göçmenlerin yaşamını kolaylaştıracak, geleceğe daha umutla bakmasına yol açacaktır. (YH)
Almanya’da ilk 5 günde 285 bin kişi oy kullandı
Yurt dışında 27 Nisan’da başlayan oy kullanma işleminde 1 Mayıs pazartesi akşamı saat 21.00’e kadar 644 bin 972 kişi oy kullandı. Bunlara gümrük kapılarında kullanılan 52 bin 605 oy da eklendiğinde yurt dışında yaşayanların kullandığı toplam oy sayısı 697 bin 577 çıkıyor. Yurt dışında en fazla seçmenin bulunduğu Almanya’da ise ilk beş günde kullanılan oy sayısı 283 bin 667 olarak kaydedildi.
Konsolosluk bölgelerine göre bakıldığında ise Essen 33 bin 619 ile ilk sırada yer alıyordu. Onu 29 bin 600 ile Stuttgart, 27 bin 344 ile Düsseldorf takip ediyordu. Kullanılan günlere bakıldığında en fazla oyun cumartesi günleri kullanıldığı görülüyor. Almanya’daki konsolosluk ya da konsolosluklara bağlı bölgelerde oy kullanma işlemi 9 Mayıs saat 21.00’e kadar devam edecek. (YH)
