Sidar Çarman
Perakende sektöründe grevler devam ediyor. Ücret sözleşmesinin iptaliyle sektörde çalışan yaklaşık 3 milyon emekçi için mücadele yolu açıldı. Şimdiki grevden Kaufhof, Kaufland ve H&M etkileniyor. Ver.di sendikası ile işverenler birliği HDE ( Almanya Ticaret Birliği) arasındaki görüşmeler bölgesel düzeyde sürdürülüyor.Baden Württenberg eyaletinde ücret sözleşmesi Nisan sonundan itibaren geçersiz ilan edildi, Stuttgart ve çevresinde Mayıs’tan itibaren grev yapılıyor.
Baden Württenberg’deki yaklaşık 500 bin perakende sektörü çalışanı için sendika ver.di yüzde 6’lık ücret artışı, sözleşmelerde garantiye alınmış 1900 Euro’luk asgari aylık ve sektörel sözleşmelerin her işletme için geçerli sayılması (AVE) talep ediyor. AVE talebinin gerekçesi, işletmelerin bir bahane bulup sektörel TİS’leri çiğnemeleri. Sendika, 2000 yılına kadar zorunlu olan sektörel TİS’in her firma için zorunlu kılınması talebini dayatarak politik bir talep ileri sürmüş oluyor. İster işverenler birliğine üye olsun, ister olmasın branştaki her firma sektör TİS’ine uymak zorunda bırakılacak. Çalışanlar, işverenlerin karlarını arttırmak için büyük bir oyun oynadıklarını belirtiyorlar. Örneğin 20 yıl önce perakende çalışanlarının çoğunluğu, tam gün işlerde istihdam edilmiş durumdaydı. Şimdi ise üçte biri tam gün işlerde, üçte biri part-time işlerde, üçte biri ise mini işlerde çalışıyor. Kısacası, perakendede emekçilerin yüzde 63’ü part-time ve mini işlerde çalışmakta. Stres içinde çalışma, nefes alacak zamanın kalmaması. Sonuçta geride kalan sadece formal bir; „ İyi günler!“ dileği.
Stuttgart ve çevresinde Mayıs ayı sonundan itibaren Kaufhof, Kaufland, Zara, H&M, Esprit ve OBİ’de grevler yapılıyor. Bu mücadele aynı zamanda çalışma koşullarının kronik olarak kötüleştirilmesine karşı da sürdürülüyor. Örneğin eş zamanlı olarak Kaufhof’un sektörde imzalanan TİS’ten ayrılmak istemesi, ZARA’nın kiralık işçileri devreye sokması, Kaufland’da işçi çıkarılma planları, H&M’de ise mücadeleci işyeri temsilcileri ve sendikacıların işten atılması ve annelerin çalışma saatlerinin firmanın ihtiyaçlarına göre belirlenmek istenmesine karşı mücadele ediliyor. İşverenlere karşı durarak cesaretlerini gösteriyorlar. İlk sıralarda genç kadınlar, özellikle de göç kökenli genç kadınlar var. Genç bir işçi hepimiz birimiz, birimiz hepimiz için mücadele ediyoruz, burada anlaşıldığım duygusuna sahibim.“ diyor. Bir kez daha perakende satış alanındaki grevlerin en dinamik, en yaratıcı iş mücadelesi olduğu görüldü. Şimdilerde Stuttgart’taki perakende satıcıları; „Bugün iş günü değil bugün grev günü!“ diyorlar.
GÖRÜŞLER
Sinem D.*, Kaufhof
TİS iptal edildiği için grev yapıyorum. Yüzde 6 ücret artışı istiyoruz. Maaşlarımızın korunmasını, hatta biraz yükseltilmesini istiyoruz. Bu işin uzamasından tabi ki rahatsızız ama yine de kazanıncaya kadar tüm çabamızla mücadele edeceğiz. Çok özel bir şey için mücadele ediyoruz. Bizim için çok önemli olan birliğimizi gösteriyor ve TİS hakkımız için mücadele ediyoruz.
Mario G.*, Kaufhof
Perakende alanında çalışanlar çok az para kazanıyor. Part-time çalışanlar haftada bir-iki gün çalışıyorlar. Emeklilikte insanca yaşamamızı sağlayacak iyi ücretler talep ediyoruz. Bizim işyerinde çalışanların yüzde 60’ının haftalık çalışma süresi düşük.
Tanja Z.*, H&M
Dört yıldan beri H&M’de tam gün çalışıyorum. Grev yapma nedenim daha fazlasını hak etmemiz. Çalıştığım şubede işler iyi gittiği için çok çalışmak zorundayız. Göze görünmeyen, kulislerde yaptığımız iş daha da fazla… Çok fazla baskı var. Teşekkür eden yok. İlk kez greve katılıyorum. Kendimi çok iyi hissediyorum. İş arkadaşlarım arasındaki dayanışmayı gözlerimle görüyorum. „Hepimiz birimiz, birimiz hepimiz için!“
Aylin M.*, H&M
Aldığımız maaşın çok üstünde hizmet veriyoruz. Üç yıldan beri H&M’te part-time çalışıyorum. Ama baktığınızda tam gün çalışan bir işçiden farkım yok. Düzenli olarak fazla mesai yapıyorum. Ama yaptığım fazla mesai bana ayın sonunda fazla kazanç getirmiyor, kesintilerle param gidiyor. Personel çok az. Bazı arkadaşlarımız üç kişinin yaptığı işi yapıyor. Bir de çok yavaş çalıştığımız, işi bitiremediğimiz söyleniyor. Grev benim hakkım. İlk kez grev yapmama rağmen ne kadar zun sürerse sürsün devam edeceğim. Taleplerimizi göstermek için buradayız, sesimizi duyuracağız.
Belgin T.*, H&M
Şimdiye kadar birçok greve katıldım. Daha fazlasını hak ettiğimiz için greve devam edeceğim. Çocuğuna tek başına bakan bir anneyim, partime çalışıyorum, ihtiyacım olmasına rağmen ek bir işte çalışma olanağım yok. Yoksulluk sınırında yaşamaktayım. Yaptığımız işin çok altında maaş alıyoruz. Telefon başında işe çağrılmayı bekleyenlerin ve çocuk bakım izninden geri gelen annelerin durumu daha da kötü. Çocuk bakımı sorununu halledemedikleri için belli vardiyalarda çalışıyorlar. İşverenler, olabildiğince esnek çalışan işçileri istihdam ediyorlar. Böylelikle kalıcı sözleşmeli emekçilerle esnek çalışan emekçiler arasında rekabet doğuyor.
Peter G.*, ZARA
ZARA’daki talebimiz perakende alanında çalışma koşullarının genelde iyileştirilmesi. Bazen işten çıkan işçinin yerine işçi alınmıyor, bazen de kiralık işçi alınıyor. En büyük problemlerden biri çocuk bakım izninden doğan annelere yönelik muamele. Annelerin vardiyası en geç 18.30’da sona ermeli. Her anne çocuğunu akşamları yatağa götürüp uyutma hakkına sahip olmalı.
