Hessen Eyaleti Sol Parti Milletvekili Saadet Sönmez ile eyalet çapında Yabacılar Meclisi konusunda yapılmak istenen yasal değişiklileri konuştuk.
BAYRAM AKSU
Yabancılar Meclisi bugün açısından burada yaşayan göçmenler için ne anlama geliyor?
Yabancılar Meclisi, yabancıları ilgilendiren sorun ve talepler üzerinden yabancılar tarafından seçilen bir kurum. Biz şimdiye kadar bu kurumu eleştiriyorduk. Çünkü bu kurumun sözcülerinin sadece belediye meclislerinde fikir beyan etmeyle sınırlı bir işlevi var. Bunun dışında yabancıları ilgilendiren herhangi bir yasal yetkisi, seçimlerde oy kullanma hakkı bile yok.
Yabancılar Meclisi burada yasayan göçmenler tarafından ne kadar ciddiye alınıyor ve bu kurumun seçimlerine katılım nasıl?
Çok fazla bir işlevi olmadığından göçmenler tarafından da ciddiye alınmıyor. Seçimlere katılım neredeyse yüzde 6’lara kadar düştü. Tam da bu nedenden dolayı eyalet hükümeti yeni bir yasa önergesi sundu. Önerge şunu içeriyor: Yabancılar meclisinin işlevini görmediği yerlerde veya katılımın çok düşük olduğu yerlerde entegrasyon komisyonları oluşturmak.
Oluşturulacak entegrasyon komisyonlarında kimler var? Nasıl oluşturulacak?
Komisyonun yarısı göçmen kurum ve kuruluşların önerdiği temsilcilerden, diğer yarısı meclisteki parti temsilcilerinden oluşacak. Fakat göçmen kurumların önerdiği temsilcilerin kabul edilmesi meclisin onayına bağlı olacak.
Yine göçmenlerin önerdiği temsilcilerin yarısının kadın olma şartı da var. Sol Parti grubu olarak ilk eleştirimiz Yabancılar Meclisi’nin kaldırılması. Bunu antidemokratik buluyoruz. Bir diğer nokta da Yabancılar Meclisi’nin kurulamadığı veya çalışmasını iyi yapamadığı yerlerde entegrasyon komisyonlar oluşturulacak. Ama Yabancılar Meclisi’nin işini iyi yaptığı veya yapmadığını kim, neye göre belirleyecek! Tabi ki bunu belirleyen belediye meclisi olacak. Bu şunu da beraberinde getiriyor: Gerçek anlamda işini iyi yapan bir Yabancılar Meclisi bir belediyeyi rahatsız ettiğinde çoğunluk durumundaki partilerin oylarıyla yabancılar meclisi dağıtılıp yerine entegrasyon komisyonu oluşturulabilecek. Sonuçta işlevinden bağımsız, belediye meclisinde çoğunluğı elinde tutan partiler kendilerine ters düşen bir Yabancılar Meclisi’ni dağıtılabilecek.
Sizce Yabancılar Meclisi’ne alternatif ne olabilir? Veya Yabancılar Meclisi için nasıl daha farklı yasal bir statü sağlanabilir?
Aslında Yabancılar Meclisi ile yabancılar bir kalıba sıkıştırılıyorlar. Şu algı yaratılmaya çalışılıyor: Sen yabancısın, sen sadece meclisinde fikir beyan edebilirsin. Bunun dışında yaşadığın toplumdaki herhangi bir sorun konusunda bir şey yapma hakkın yok. Örneğin okul, toplu taşıma ve konut sorunu gibi bir çok konu yabancıları ilgilendiriyor. Bu açıdan bakıldığında yabancıları ilgilendirmeyen bir konu yoktur bizim açımızdan. Yabancıların her konu hakkında söz söyleme hakkı vardır. Fakat bu ancak seçme ve seçilme hakkı ile gerçekleşebilir. Bizler herkese seçme ve seçilme hakkının verilmesini savunurken eyalet hükümeti, daha önceden sağlanmış en küçük hakkı bile geri almak istiyor.
Göçmenler neden bir kalıba sıkıştırılmak isteniyor?
Sonuçta toplumu bölmek, yerli ve yabancı olarak bölmek, işçi ve emekçilerin ortak sorunları etrafında bir araya gelmesinin önüne geçmek isteniyor. Yıllardır sürdürülen sermaye yanlısı politikalar sonucunda yerli ve göçmen hangi ulustan olursa olsun işçi ve emekçiler gün geçtikçe işsizlik, güvencesiz işlerde çalışma, yaşlılıkta yoksuluk gibi sorunlarla yüz yüzeler. Tam da bu noktada göçmen işçi emekçiler ile Alman emekçileri karşı karşıya getirerek, sorunların asıl nedenlerinin üzeri örtülüyor. Her seçimde göçmenleri günah keçisi göstermek de bunun bir parçasıdır.
Siz yabancılar meclisi değişmesi yerine yaşam merkezi Almanya olan göçmenlere seçme ve seçilme hakkın verilmesi konusunda ne düşünüyorsunuz?
Biz asıl olarak yaşam merkezi Almanya olan göçmenlere, belli şartları yerine getirdiklerinde, asıl olarak yerel ve genel seçimlerde oy verilmesini talep ediyoruz. Örneğin AB üyesi ülkelerden gelen, 18 yaşından büyük ve üç aydan fazla bir kentte kaydı olanlar göçmenler yerel seçimlerde oy kullanma hakkına sahip iken, 50-60 yıldır Almanya’da yaşayan, ancak Alman vatandaşı olamayan AB dışından gelen vatandaşlar oy kullanamıyor. Bir çok AB ülkesinde, AB dışından gelenlere de yerel seçimlere katılma hakkı verildiği halde Almanya buna yanaşmıyor. Bunu kabul etmek mümkün değil.
Federal ve yerel düzeyde oy hakkı için nasıl bir çalışmanız var?
Sol Parti’nin programında herkese seçme ve seçilme hakkı yer alıyor. Bu konuda özelikle her yerel seçim öncesi bir çok çalışma yaptık. Şu an konunun eyalet meclisinin gündeminde olması bizim açımızdan 2021’deki yerel seçimlere hazırlık anlamına geliyor. Bu konuyu 2021 seçimlerine kadar hem parlamentoda hem de parlamento dışında gündem yapmaya devam edeceğiz.
