İşçi Gönderme Yasası’nda (Entsendegesetz) yapılacak reform, AB’de işgücü olarak bir ülkeden başka bir ülkeye gönderilen işçileri sömürüden koruma amacını taşıyor. Ancak reformun şimdiden tartışmalara yol açacağı kesin.
Politikada, değeri ancak işler gerçekten ters gittiğinde öne çıkan projeler vardır. 2013 yılında Papenburg’ta, Meyer Tersanesi’nde çalışan iki Romen işçinin, kaldıkları binada çıkan yangında boğularak ölmeleri de bu ters giden işlerden biriydi.
Bu korkunç olay Avrupa’dan Almanya’ya gelen insanların kısmen insanlık dışı çalışma koşullarını gözler önüne serdi. Almanya’da inşaat, bakım ve başka birçok sektörde, yabancı taşeron firmalar tarafından gönderilen işçiler olmaksızın iş yapılamadığı çoktan biliniyor. Buna rağmen, zaten düşük olan barınma, yiyecek veya seyahat masraflarında ek kısıtlamaya gidiliyor. Çalışma Bakanı Hubertus Heil (SPD), yabancı işçilerin kötü barınma koşullarına son vermek istediklerini bildirdi.
Etkilenenlerin durumunu iyileştirme girişimi “AB İşçi Gönderme Yasası” olarak adlandırılıyor. Avrupa Parlamentosu, geçen yıl uzun bir tartışmanın ardından, yasada bir reform yapılması konusunda karar birliğine vardı. Alınan karar, 2020 ortalarına kadar ülkelerin kendi hukuklarına da yansıtılmak zorunda. Şimdiye kadar, 1996’daki AB İşçi Gönderme Talimatnamesi, geçici olarak başka bir AB ülkesinde çalışmaya gönderilen işçilerin orada uygulanan asgari ücreti almasını öngörmekteydi. Ancak Avrupa’da ücretler çok farklı olduğundan, işverenler kolaylıkla ücret dampingi yapabilmekteydi. Gelecekte, gönderilen işçiler, aynı işyerinde çalışan, aynı işi yapan, yerli işçilerle aynı ücreti alacaklar.
Çalışma Bakanı Heil, bu konuda önemli noktaların toplandığı yedi sayfalık bir belge hazırladı. Yasa tasarısı ise yaza kadar EU’ya sunulacak. Heil, “Çalışanları ve şirketleri ücret dampingi ve haksız rekabetten korumak istiyoruz” diyor. Gönderilen işçilerin ücretlerinin mümkün olduğunca yerli meslektaşları için öngörülen ücret ile aynı hizaya getirilmesi amaçlanıyor. Yasa ayrıca, örneğin barınma masrafı gibi „işçi gönderme ile ilgili maliyetlerin“ artık ücretlerden düşülmemesini garanti edecek.
Reform taslağının sorun çıkarması muhtemel. İşveren temsilcileri, özellikle orta ölçekli işletmelerin üstünde „bürokratik bir canavar“ oluşacağından endişe duyuyor. Örneğin, eşit işe eşit ücret ödenecekse, federal hükümet ve federal eyaletlerde var olan çok sayıda toplu sözleşmeden hangisi esas alınacak? Kısa süreli işçi gönderme ne kadar kısa? Bir işçi bir gün Roma’daki bir fuarda çalıştığında veya Madrid’deki bir fabrikayı üç günde tamir ettiğinde evrak doldurulması gerekiyor mu?
Aslında, pratiğe geçirilmesinden ulus devletler sorumlu olduğu için gereksinimler de ülkeden ülkeye değişiyor. Heil, son aylarda şeffaf ve karmaşık olmayan bir prosedüre ulaşmak için Avrupa’daki bazı meslektaşlarıyla görüşmelerde bulundu. Özellikle 12 veya 18 aydan fazla süre için görevlendirilen işçilerin korunması gerekiyor. Çalıştıkları ülkede, yalnızca eşit ücret almakla kalmamaları, aynı zamanda tüm iş hukuku düzenlemelerinden de yararlanmaları esas alınıyor.. Heil, bu korumanın „bir işçinin ardarda birkaç yere gönderilmesiyle“ geçersiz hale getirilmesini de önlemek istiyor.
Reform için iyi nedenler var: AB, 1996’da 15 üyeden oluşuyordu, bugün 28 devlet var. Bulgaristan’da, tam zamanlı çalışanlar için ortalama maaş 436 Euro, Almanya’da 3380 Euro. 2005 ve 2016 yılları arasında gönderilen işçi sayısı yaklaşık 2,3 milyona yükseldi. Heil için, yeni düzenleme aynı zamanda AB vatandaşlarının Birlik’e yönelik artmakta olan şüpheciliğine de cevap veriyor: “Avrupa’nın bir barış projesi ve bir iç pazardan daha fazla birşey olduğunu, aynı zamanda toplumsal korunma ve ilerleme anlamı taşıdığını vurgulamalıyız.“ diyor.
Göçmen işçiler:
En fazla işçi gönderen ve alan ülkeler*
En fazla işçi gönderen beş ülke:
Polonya 513972
Almanya 260068
Slovenya 164226
İspanya 147424
Fransa 135974
En fazla işçi alan beş ülke:
Almanya 440065
Fransa 203019
Belçika 178319
Avusturya 120150
Hollanda 90873
*Sadece kayıtlara geçirilen işçiler ve referans değerleri; Kaynak: AB Komisyonu, 2016
