Béatrice MADELINE
Le Monde
Koşullara bakılırsa veri sanki iyi bir sürpriz gibi geliyor. Nisandan hazirana kadar, Fransız ekonomisinin Gayri Safi Yurtiçi Hasılası yüzde 13,8 düştü, fakat yok edilen istihdam sayısı “sadece” 119 bin 400, yani çalışan nüfusun yüzde 0,6’sı. Bir önceki üç aylık dönem, yani 17 Mart’ta başlayan sokağa çıkma yasağı ve birçok ticaret ve hizmet sektörünün kapandığı dönem, yaklaşık yarım milyon istihdam yok olmuştu, yani toplam istihdamın yüzde 2,5’i. 2020’nin birinci altı ayında ücretli istihdam yüzde 3,4 geriledi. Karşılatırmak gerekirse, 2008-2009 ekonomik krizinin ortasında bu veri eylül 2008 ile mart 2009 arasında yüzde 1,7 düşmüştü.
İkinci çeyrekteki olumlu sinyal geçici işlerde çalışanların tekrar ise dönmesi oldu. Yeniden yaratılan istihdam sayısı 108 bin 500 oldu (tam mesai günü üzerinden hesaplandığında), yani bir önceki üç ayda yüzde 40,4 oranındaki tarihsel gerilemeden sonra bu üç ayda yüzde 23,1 artış yaşandı. Zira birçok sektörde ilk işten çıkartılanlar bu geçici işlerde çalışanlar olmuştu.
Ulusal İstatistik ve Ekonomik Araştırmalar Enstitüsünde (INSEE) ekonomist olan Sylvain Larrieu’ye göre “Ekonomik faaliyetlerin ya da milli gelirin düşmesini göz önünde bulundurduğumuzda istihdam oranının gerilemesi çok sınırlı yasandı. Bu, gerileyen ekonomik faaliyetin geçici işsizlik önlemleri ya da klasik paralı izinler yollarıyla gerçekleştiğini gösteriyor. İnsanlar daha az çalıştılar fakat işlerini kaybetmediler”.
İşsizlik kurumu olan Pole Emploi’nun verileri bu tahlili doğruluyor. (…)
Bar ve restoranların yeniden açılması bu sektördeki durgun faaliyetleri sadece haziran ayında yüzde 41 geriletti ve artık istihdam edilenlerin yüzde 18’i geçişi işsizlikte. Fakat gösteri ve konaklama-otelcilik sektörlerinde olduğu gibi kimi sektörlerde canlanma yaşanamadı.
Geçici islerde çalışma konusunda bu sektörün profesyonelleri iyimserler. Bu sektörün en önemli aktörlerinden birisi Randstad’a göre, haziran ayında geçici işsizlikte istihdam etme kriz öncesi seviyeye ulaştı. Fakat Fransa Randstad Başkanı Frank Ribuot’a göre, “Sunulan istihdam dinamizmi çok iyi, fakat aşırı iyimserliğe kapılmamak lazım. Yaz sonrası istihdam cephesinin üstünde bir risk dolaşıyor: Salgının yeniden başlaması, yardım önlemlerinin son bulması, ekonomik canlanmanın sağlıklı olmaması…”
Şimdilik ekonomistler yaz sonrası perspektif konusunda temkinli davranıyorlar. Kalıcı ürünlerin tüketiminde bir canlanma olsa da hizmet alanı (taşıma, konut vs…) ayak sürmeye devam ediyor ve büyük olasılıkla sağlık konusunda yaşanacak belirsizlere bağlı olmaya devam ediyor.
Bundan dolayı aileler tasarruf yapma ve para harcamamayı tercih ediyorlar. Yaz sonrası için en büyük kaygılardan birisi ise yardım planlarının sonlanmasıyla şirketlerin iflas etmesi. Bundan dolayı ekonomik canlanma yaşansa bile istihdam pazarındaki gelişmeler o kadar olumlu olmayabilir.
(Çeviren: Nihat Polat)
