ALİ ÇARMAN
Milyarların toprağa gömülmesi ve para babalarına peşkeş çekilmesi demek olan STUTTGART 21 projesi henüz tartışma aşamasında iken mimarlar, bilim insanları, çevreciler ve sanatçılar halkı aydınlatmak için harekete geçtiler.
Barışçıl bir çizgide en demokratik hakları olan geleceğe sahip çıkma hakkını kullandılar. On yıl boyunca başvurmadıkları yol ve yöntem kalmadı denebilir. Gün oldu tepki onbinlerle ifade edildi. Gün oldu yüzyıllık ağaçlar kesilirken göz yaşı döküldü.
Polis ise her zamanki gibi davrandı, jop, tazyikli su, biber gazı ile saldırmaktan geri durmadı
Böylece Avrupa’nın en büyük projesi şatafatlı bir gösteri ile başlatıldı. On yıl geride kaldı ama Pazartesi Yürüyüşleri aralıksız devam etti.
2021’de açılışı yapılacak denen proje şimdi 2023’e ertelendi, maliyeti ise 4,6 milyardan 8,7 milyar euroya çıktı. Proje savunucularının yalan söylediği her geçen gün daha anlaşılır oldu.
Katılımcıların sayısı düşmüş olsa da, Stuttgart 21 direnişçileri mücadele ile elde ettikleri bu mevziyi sonuna kadar kullanmakta ısrarlılar.
SANATLA DİRENİŞE KATKI
Almanya’nın tanınmış heykeltraşları arasında yer alan, Bodensee gölü üzerine kurulu Imperia kadın heykelinin yapımcısı ve Herrenberg, Schwetzingen, Überlingen, Bodensee, Singen başta olmak üzere bir çok şehirde sembolleşen heykelleri bulunan Peter Lenk, 26 Ekim’de bu kez farklı bir eylem ile Stuttgart 21 direnişine dikkat çekmeyi başardı.
Hiciv sanatının önemli isimlerinden Peter Lenk’in ‘Stuttgart 21-Raydan Çıkmanın Günlükleri’ adı altında hazırlamış olduğu dokuz metre yüksekliğinde, on ton ağırlığındaki ve 140 bin euroya mal olan anıtı, uzun bir ikna sürecinden sonra görücüye çıkarıldı.
73 yaşındaki Peter Lenk’in aylarca denebilecek kadar uzun zaman diliminde ve yoğun bir emekle hazırlayıp tamamladığı anıt büyük beğeni kazandı.
Milyarlık projenin savunucularından başbakan Merkel, direnişçiler sayesinde eyalet hükümeti ve başbakanı olmayı kaybeden CDU’lu politikacı Stefan Mappus, Günther Oettinger, Yeşiller partisinden eyalet başbakanı olan Winfried Kretschmann ve daha nice figürler ile direnişte öne çıkan toplam 150 figür, sanatın inceliği ve yaratıcılığı kullanılarak anıtın dört bir tarafına yerleştirilmiş.
Direniş sadece eserin ortaya çıkmasına neden olmadı, aynı zamanda eserin maddi külfeti de kollektif bir şekilde direnişçiler ve sanata destek veren insanlar tarafından karşılandı.
Dokuz metre yüksekliğindeki heykelin sağ tarafında bulunan panoda bağışta bulunan 866 kişinin adı yazılarak teşekkür edilmiş.
Mitolojik dönemin isimlerinden Laocoon ve oğulları efsanesinden esinlenen Peter Lenk hızlı tren ICE’ye dolanmış kişilikler ve raydan çıkışı anlatan yaklaşımı anıtta çok rahat görülmekte.
DİRENİŞ KENDİ KÜLTÜRÜNÜ YARATIYOR
Avrupa’nın en uzun soluklu direnişlerinden biri olan Stuttgart 21 karşıtları hareketi başından itibaren sanatçıların somut desteğini aldı.
Kimi zaman tiyatral gösteriler, müzik dinletileri, sergiler ve afişe çıkmış tanınmış (Schiller, Goethe, Brecht, H.Hesse, Nazım, Kızılderili reisler..) simgesel isimlerin ünlü sözleri eylemlerde direnişçilerin elinde bayrak olarak taşındı.
Stuttgart müzesi önünde alana yerleştirilen anıt mart 2021’e kadar görülebilecek. Üç günü geride bırakan anıtın etrafında gün boyu insanları görmek mümkün.
Sanat-sanatçı, özellikle halktan yana ise hakikate, güzelliğe ve özgürlüğe işaret eder. Öz ve biçimin anlatılmaz güzellikteki yansıması olan bu devasa anıt aynı zamanda eleştirenlerin hedef tahtası olmaya aday. Bir anda Stuttgart’ın gündemine oturan anıt daha çok tartışılacak görünüyor.
Geleneksel ahlak kurallarını hiçe sayan, doğru bildiğinden şaşmayan Peter Lenk’in Stuttgart 21’in utanmazlıklarını ironi yaparak canlandırdığı anıtın eyalet başkentinin ortasında kalmasına ne kadar tahammül edilecek hep birlikte göreceğiz. (Foto: Ali Çarman)
