YÜCEL ÖZDEMİR
Köln
Doğu Almanya’da bulunan Thüringen eyaletinde pazar günü yapılan parlamento seçimlerinden Sol Parti (Die Linke) yüzde 31 oyla birinci çıkmayı başarırken, başını çektiği “sol koalisyon” hükümeti çoğunluğu kaybetti. Yeni meclisteki sandalye dağılımı Sol Parti ve ırkçı-faşist Almanya için Alternatif (AfD) partisinin olmadığı bir hükümete imkan tanımıyor. Bu nedenle muhtemel bir erken seçimin de tabloyu çok fazla değiştirmeyeceği tahmin ediliyor. Bazı analizcilerin gündeme getirdiği Sol Parti-CDU (Hrisitiyan Demokrat Birlik) koalisyonuna ise pek ihtimal tanınmıyor.
Yaklaşık 1,73 milyon seçmenin çağrılı olduğu eyalet seçimlerine katılım oranı beş yıl öncesine göre artarak yüzde 65’e çıkarken Sol Parti yüzde 31 ile ilk kez eyalette birinci parti oldu. Beş yıl önceki seçimlerde yüzde 33,5 ile birinci olan CDU, bu sefer yüzde 11,7 oy kaybıyla ancak yüzde 21,8 oy alabildi. Bu nedenle seçimlerin en fazla kaybeden partisi oldu.
SOL PARTİ’DE TARTIŞMA KAPANDI MI?
Sol Parti’nin Thüringen’de oylarını beş yıl öncesine göre yüzde 2,8 artırarak birinci olması, parti yönetimi tarafından “zafer” olarak nitelendirildi. 1 Eylül’de yine Doğu Almanya’da bulunan Saksonya’da yüzde 8,8; koalisyon ortağı olduğu Brandenburg’da yüzde 7,9 oy kaybetmesi üzerine parti içinde izlenen politikalara yönelik eleştiriler gelmişti. Ancak parti yönetimi eleştirilerin Thüringen seçimleri sonrasına bırakılması çağrısında bulunmuştu. Elde edilen başarı şimdilik tartışmaların düzeyini yavaşlatmış görünüyor. Ancak bu Sol Parti’nin bundan sonra kazanmaya devam edeceği anlamına gelmiyor. Zirai parti son yıllarda oy kaybetmeye devam ediyor. Bu, AfD’nin sandıktan birinci parti olarak çıkma ihtimaline karşı Sol Parti’ye verilen şansın iyi değerlendirilmesi gerekiyor.
AfD’NİN YÜKSELİŞİ DEVAM EDİYOR
Son bir kaç yıldır özellikle Doğu Almanya’daki eyaletlerde yükseliş içinde olan AfD ise ise oylarını yüzde 10,6’dan yüzde 23,4’e çıkardı. Böylece seçimlerde oyunu en fazla artıran parti oldu. AfD, Saksonya ve Brandenburg eyaletlerinde de ikinci olmayı başarmıştı.
Son beş yıl içinde Sol Parti öncülüğündeki koalisyon hükümetinde yer alan SPD ve Yeşiller ise oy kaybına uğradı. Kesin olmayan sonuçlara göre SPD yüzde 4,2 oy kaybıyla yüzde 8,2; Yeşiller yüzde 0,5 oy kaybıyla yüzde 5,2 oy aldı. Daha önce yüzde beş barajını aşamayan liberal Hür Demokrat Parti (FDP) de kıl payı barajı aşarak yüzde 5 oy aldı.
MECLİSTE SANDALYE DAĞILIMI
Bu seçim sonuçlarına göre 90 sandalyeli eyalet parlamentosunda Sol Parti 29, AfD 22, CDU 21, SPD 8, Yeşiller 5 ve FDP 5 sandalye kazandı. Bu sonuçlara göre daha önce işbaşında olan Sol parti-SPD-Yeşiller salt çoğunluğu kaybetti. Yeni dönemde ancak FDP’nin de bu koalisyona dahil olmadı durumunda çoğunluk sağlanabilir. Ancak FDP, eyalet çapında Sol Parti’nin başını çektiği bir hükümette yer almaya sıcak bakmıyor.
SOL PARTİ-CDU KOALİSYONU MU?
Bir diğer olasılık ise Sol Parti ile CDU arasında bir koalisyonun kurulmadı. Bugüne kadar eyaletler düzeyinde her iki parti arasında bir ortaklık kurulmadı. Bu nedenle böyle bir ortaklığa çok fazla şans tanınmıyor. Pazartesi günü ARD ve ZDF’te yayınlanan “Morgenmagazin” programına katılan CDU Thüringen liste başı adayı Mike Mohring, istikrarlı bir koalisyonun kurulması için Sol Partili başbakan Bodo Ramelow ile görüşebileceğini söyledi. CDU’nun diğer yöneticileri ise eyalette Sol Parti ve AfD ile koalisyon ortaklığı yapmayacaklarını açıkladılar. Bu da eyalette hükümet görüşmelerinin uzun süreceğini gösteriyor. Görüşmelerin ardından yeniden bir erken seçim kararının çıkmasının ihtimali yüksek.
Seçim sonrasında yapılan analizlerde daha önce sandık başına girmeyenlerin bu kez en fazla AfD ve Sol Parti’ye oy verdikleri tespit edildi.
