Berlin‘de yaşanabilir ve kirası ödenebilir konut ihtiyacı yakıcı bir sorun olmaya devam ederken, büyük konut tekellerinin kamulaştırılması mücadelesi de yeni bir aşamada.
Düşük ve orta gelirli insanlar için Berlin şehir merkezinde yaşanabilir ve kirası ödenebilir bir konut bulmak neredeyse imkansız. Sadece şehir merkezinde değil Berlin’in çevresinde de son yıllarda ulaşım ve internet gibi faktörlere bağlı olarak kiralar yüzde 20 ila yüzde 70’e varan oranlarda arttı. Berlin merkezine 40-45 dk. mesafedeki yerleşim yerlerinde bile kirası ödenebilir bir konut bulmak bir hayli zor. Zaten çoğunluğu düşük gelirli işlerde çalışan göçmenler için, değil yaşanabilir bir konut, başını sokacak bir yer bulmak bile zor.
KİRALAR ÜLKE ORTALAMASINDAN YÜZDE 30 DAHA FAZLA
Berlin’de 2010 yılında Almanya ortalamasından yüzde 15 daha ucuz olan ev kiraları 2020 yılına gelindiğinde ortalamadan yaklaşık yüzde 30 daha pahalı hale geldi. Almanya’da ortalama ev kiralarındaki artışı da dikkate aldığımızda kennteki kiraların durumu daha iyi anlaşılabilir.
Düşük gelirliler için sosyal konut ihtiyacı pandemi öncesinde de önemli bir konuyken, pandemi ile birlikte daha ağır bir sorun haline geldi. Bu sorun ortada iken Berlin hükümeti sosyal konut üretimi ile ilgili tüm tumturaklı sözlerine rağmen, Berlin kent merkezini konut tekellerinin lüks konut inşaatlarına terketmiş vaziyette.
Bu durum tüm Berlinliler tarafından artık biliniyor. Ve son yıllarda pek çok kiracı inisiyatifleri ortaya çıktı ve bu alanda Berlin önemli mücadelelere sahne oldu. Ve bu mücadelelerin bir sonucu olarak 2020 yılının şubat ayında Berlin parlamentosu tarafından ‘kira üst sınırı yasası‘ çıkarıldı. Yasa ile birlikte, onbinlerce konutta yüzde 25-30’lara varan kira indirimleri gerçekleşmişti. Ancak Anayasa Mahkemesi’nin ‚Berlin parlamentosunun böyle bir yasa yapamayacağı‘ yönündeki karar vermesi dikkat çekti. Bazı konut tekellernin kiralarda ‘kira üst sınırı düzeyindeki kiraları artırmayacağız’ sözleri de havada kaldı.
Bu mücadelerin diğer bir sonucu ise Berlin’de 300 binden fazla konutu bulunan konut tekellerinin (sadece Deutsche Wohnen tekelinin Berlin’de 110 bin konutu var) kamulaştırılmasını alep eden referandum sonucu oldu. 26 Eylül 2021 tarihinde yapılan halk oylamasında ‚Deutsche Wohnen&Co.enteignen‘ inisiyatifi tarafından sunulan tasarı yüzde 59 gibi büyük bir çoğunlukla kabul edildi. Berlin DİDF de başından itibaren inisiyatifin içinde yer aldı ve Türkiye kökenli göçmenleri mücadelenin bir parçası yapma çabasında oldu.
Bu önemli bir başarı idi ve Almanya’nın başka şehirlerinde de bu tür inisiyatiflerin kurulmasını teşvik edici oldu. Bu başarının elde edilmesi; sorunun yakıcı bir sorun olmakla birlikte semtlere ve belirli iş bölümü içinde örgütlenmiş 2000 (ikibin)den fazla aktivistin kararlı ve militanca çabası ve stand açmadan kapı kapı aydınlatmaya, toplantılardan basın açıklamalarına, binlerce kişinin katıldığı gösterilerden afiş asmaya-bildiri dağıtmaya kadar çeşitlilik gösteren faaliyetleriyle mümkün olabildi.
HALKIN KARARINI TANIMAK İSTEMİYORLAR!
Ancak ne var ki, SPD’li Franziska Giffey başkanlığındaki Berlin Senatosu 26 Eylül referandum sonuçlarını uygulamamak için ipe un seriyor.
26 Eylül’de yapılan eyalet parlamento seçimleri sonrası, SPD,Yeşiller ve Sol Parti’den oluşan yeni koalisyon hükümeti protokolunda referandum sonucunun nasıl hayata geçirileceği konusu bir uzmanlar komisyonuna havale edilmişti. İlk yüz gün içinde kurulması gereken uzmanlar komisyonu için şimdiye kadar bir adım atılmış değil. Uzmanlar komisyonunun nasıl, ne zaman ve kimlerden oluşacağı belirsizliğini koruyor. Özellikle Yeşiller’in kararsız tutumundan cesaret alan koalisyonun SPD kanadı işi geçiştirme, oyalama çabasında ve sürece yayarak, kararın hayata geçmesini engelleme tutumunda başarı elde edebiliyor.
KONUT İNİSİYATİFİ: ‚İŞİN PEŞİNİ BIRAKMAYACAĞIZ!
Ancak ‚Deutsche Wohnen &Co.enteignen‘ inisiyatifi işi bürokrasinin labirentlerine bırakmış değil. İç toplantılarını sürdürdüğü gibi komisyonları ve semt örgütlerinin faaliyetleri canlılığını koruyor. İnisiyatif, uzmanlar komisyonunun şeffaf olmasını ve referandumun gereğini yerine getirmesini talep ediyor.
İnisiyatif sözcüsü Rouzbeh Taheri, 12 0cak 2022 günü katıldığı bir online tartışma programında kamulaştırma talep eden bir milyondan fazla Berlinli ile iletişim halinde olacaklarını ve tecrübelerinin gösterdiği gibi sokakta baskı yapmaya devam edeceklerini ve sürecin daha fazla organizasyon ve mobilizasyon gerektirdiğini söyledi. Önümüzdeki günler Berlin’in kamulaştırma ile ilgili yeni mücadelelere sahne olacağını gösteriyor. (Berlin/YH)
